اثرات خطرناک PM۲ و نیم بر بدن بزرگسالان
به گزارش گل ارکیده، میلیونها بزرگسال تهرانی، بدون انتخاب، روزانه با آلودگی نفس می کشند؛ آلودگی ای که تحقیقات جهانی، اثرات مرگبار و گسترده آنرا بر بدن انسان تأیید کرده است.
به گزارش گل ارکیده به نقل از خبر آنلاین، با فرارسیدن پاییز و زمستان، تهران باردیگر به صدر لیست شهرهای آلوده جهان بازگشته است؛ وضعیتی تکراری که کیفیت هوا را روزها در محدوده «ناسالم برای تمام گروه ها» قرار می دهد.
تسنیم در خبری نوشت: با وجود هشدارهای پی در پی متخصصان و سازمان های سلامت، تعطیلی ادارات و کاهش فعالیت مراکز کاری بازهم از دستور کار دولت خارج است و خیلی از کارکنان، روزانه ناچارند در اوج آلودگی، به محل کار رفت وآمد کنند.
این موضوع، بر خلاف تصور رایج که خطر آلودگی را فقط برای زمان حضور در خیابان می داند، سلامت بزرگسالان را هم در راه رفت وآمد و هم در محیط های اداری بدون فیلتر مناسب تهدید می کند.
بسیاری از کارمندان روزانه با وسایل عمومی یا خودرو شخصی در مسیرهای پرتردد حاضر می شوند؛ جایی که بیشترین غلظت ذرات معلق ریز یا PM۲.۵ بعنوان آلاینده اصلی شهر تهران ثبت شده است. ذراتی که کوچکتر از ۲.۵ میکرون هستند و به سادگی از مبادی تنفسی عبور کرده و به عمق ریه و حتی جریان خون می رسند.
از سوی دیگر، تصور رایج بر مبنای امن بودن محیط های اداری، با واقعیت سازگار نیست؛ چونکه بیشتر سیستم های تهویه و کولرهای مرکزی ادارات توانایی فیلترسازی PM۲.۵ را ندارند و در خیلی از ساختمان ها، تا ۸۰ درصد آلودگی بیرون بطور مستقیم به محیط داخل منتقل می شود. نتیجه آنست که میلیونها بزرگسال تهرانی، بدون انتخاب، روزانه با آلودگی نفس می کشند؛ آلودگی ای که تحقیقات جهانی، اثرات مرگبار و گسترده آنرا بر بدن انسان تأیید کرده است.
اثرات خطرناک PM۲.۵ بر بدن بزرگسالان
۱. بیماری های قلبی و عروقی
تحقیقات انتشار یافته در پایگاه PubMed (مرکز انتشار مقالات سلامت محور آمریکا) نشان می دهد: قرارگیری طولانی مدت در معرض PM۲.۵، میزان مرگ ناشی از بیماری های قلبی و عروقی را زیاد می کند. هر افزایش ۱۰ میکروگرم در مترمکعب از PM۲.۵ موجب رشد حدود ۲۳ درصدی مرگ ناشی از بیماری ایسکمیک قلب و ۲۴ درصدی مرگ ناشی از سکته مغزی می شود. حتی افزایش کوتاه مدت غلظت آلودگی می تواند موجب حمله قلبی ناگهانی، به ویژه در افراد لطمه پذیر شود.
۲. اختلالات تنفسی
بر اساس گزارش انجمن ریه آمریکا ذرات PM۲.۵ به مجاری تنفسی لطمه می زند و سبب سرفه، گلودرد، تنگی نفس و درد قفسه سینه می شود. موجب تشدید آسم، برونشیت و بیماری های انسدادی مزمن ریه (COPD) می شود.
طبق داده های IQAir، کاهش عملکرد ریه در افراد پرهیزناپذیر است و مطالعات انتشار یافته در PubMed نشان میدهد این آلودگی خطر مرگ ناشی از ذات الریه و بیماری های عفونی را زیاد می کند.
۳. سرطان
مطالعات گوناگون انتشار یافته در PubMed تاکید دارند که قرارگیری طولانی مدت در معرض PM۲.۵ با افزایش مرگ ومیر ناشی از سرطان ریه مرتبط می باشد. برخی بررسی های گسترده، ارتباط آنرا با افزایش مرگ ناشی از انواع سرطان نیز نشان داده اند.
۴. افزایش مرگ ومیر عمومی
مطالعات جهانی نشان میدهد آلودگی هوا، مستقل از نوع بیماری، خطر مرگ را زیاد می کند. طبق یک پژوهش بزرگ در جمعیت سالمندان آمریکا، هر افزایش ۱۰ واحدی غلظت PM۲.۵ سبب ۵ درصد رشد نرخ مرگ ومیر عمومی شده است.
۵. التهاب و اختلال ایمنی
مطالعات انتشار یافته در PubMed نشان میدهد ذرات ریز با فعال کردن سلول های ایمنی و ایجاد التهاب در ریه ها موجب لطمه تدریجی بافت ها می شوند. این التهاب مزمن، سیستم ایمنی را تضعیف و بدن را در مقابل عفونت ها لطمه پذیرتر می کند.
۶. اختلالات مغزی و عصبی
به گفته انجمن ریه آمریکا و منابع PubMed، ذرات PM۲.۵ با افزایش احتمال سکته، به سیستم عصبی لطمه می زند. شواهدی وجود دارد که قرارگیری طولانی مدت در آلودگی هوا امکان دارد روند پیری مغز را تسریع کند و احتمال اختلالات شناختی را افزایش دهد.
۷. سایر اثرات سیستمیک
برخی مطالعات، ارتباط PM۲.۵ با اختلالات متابولیک و مقاومت به انسولین را گزارش کرده اند. تضعیف سیستم ایمنی موجب افزایش احتمال مبتلاشدن به بیماری های عفونی تنفسی می شود.
ذرات ریز، اثرات بزرگ؛ چرا PM۲.۵ خطرناک تر است؟
PM۲.۵ به علت اندازه خیلی کوچک خود، قابلیت عبور از سدهای طبیعی بدن را دارد؛ این ذرات مستقیماً وارد آلوئول های ریه شده و قسمتی از آنها حتی از دیواره های ریز ریوی عبور کرده و وارد جریان خون می شوند. ورود به خون، آنها را به تمام اندام های حیاتی می رساند و با تولید رادیکال های آزاد سبب استرس اکسیداتیو و تخریب سلولی می شود. این فرآیند، همراه با التهاب مزمن، نه تنها بافت ریه و قلب را گرفتار لطمه تدریجی می کند، بلکه عملکرد رگ های خونی را مختل کرده و خطر لخته، سکته و آریتمی را زیاد می کند.
چه کسانی بیشتر لطمه می بینند؟
چنین مکانیسمی سبب می شود بزرگسالانی که بیماری قلبی یا ریوی دارند، افراد سالمند و شهروندان ساکن در کشورهای کم برخوردار با آلودگی شدید، در معرض لطمه شدیدتر قرار گیرند؛ چونکه هم بدن آنها توان دفاعی کمتری دارد و هم محیط زندگی و درمان، امکان جبران این لطمه ها را از آنها سلب می کند.
کاهش ۳ تا ۶ساله عمر در کمترین حالت
اگر کسی در تهران در ایام آلوده ای که شاخص آلودگی هوا حدود ۱۷۰ است (و آلاینده اصلی آن PM۲.۵ باشد)، روزانه حدود ۱۰ ساعت در بیرون از محل کار عبور کند، مواجهه اش با ریزذرات خطرناکی خواهد بود که بطور پنهان وارد ریه و خون می شوند. برمبنای برآوردهای علمی آژانس مراقبت از سلامت انگلیس (UK Health Security Agency) معتبر، اگر این وضعیت برای ۱۰ سال تکرار شود، می تواند بطور میانگین بین ۳ تا ۶ سال از طول عمر مفید یک فرد کم کند؛ یعنی به همان اندازه که سیگار کشیدن می تواند خطرناک باشد.
PM۲.۵ ذرات کوچکی که آدم می کشد
شاخص PM۲.۵ فقط یک عدد در گزارش های آلودگی هوا نیست؛ این ریزذرات، به علت اندازه خیلی کوچک و قدرت نفوذ بالا، مانند مهاجمان خاموشی عمل می کنند که بدون ایجاد علایم فوری، بتدریج مهم ترین اعضاء بدن از قلب و ریه تا مغز و سیستم ایمنی را فرسوده می کنند. تفاوت اصلی خطر آن با سایر آلاینده ها، پنهان بودن اثرات و ارتباط قطعی و مستند با مرگ ومیر زودرس است. به همین دلیل، محافظت از سلامت عمومی در ایام آلوده نه یک سفارش فردی، بلکه یک الزام حکمرانی و محیط زیستی است.
فقط با سیاستهای سختگیرانه کاهش آلایندگی، توسعه حمل و نقل پاک، کنترل صنایع و آگاهی سازی عمومی میتوان از هزینه های سنگین درمانی، کاهش بهره وری و مرگ خاموش هزاران شهروند در سال جلوگیری کرد. نفس های شهر، نیازمند اقدام فوری و پایدار است؛ نه فقط ماسک، بلکه اراده ای که بتواند هوا را پس بگیرد. فقط یک عدد در گزارش های آلودگی هوا نیست؛ این ریزذرات، به علت اندازه خیلی کوچک و قدرت نفوذ بالا، مانند مهاجمان خاموشی عمل می کنند که بدون ایجاد علایم فوری، بتدریج مهم ترین اعضاء بدن از قلب و ریه تا مغز و سیستم ایمنی را فرسوده می کنند.
تفاوت اصلی خطر آن با سایر آلاینده ها، پنهان بودن اثرات و ارتباط قطعی و مستند با مرگ ومیر زودرس است. به همین دلیل، محافظت از سلامت عمومی در ایام آلوده نه یک سفارش فردی، بلکه یک الزام حکمرانی و محیط زیستی است. تنها با سیاستهای سختگیرانه کاهش آلایندگی، توسعه حمل و نقل پاک، کنترل صنایع و آگاهی سازی عمومی میتوان از هزینه های سنگین درمانی، کاهش بهره وری و مرگ خاموش هزاران شهروند در سال جلوگیری کرد. نفس های شهر، نیازمند اقدام فوری و پایدار است؛ نه فقط ماسک، بلکه اراده ای که بتواند هوا را پس بگیرد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب