عامل اصلی گردوغبار خارجی چیست؟
گل ارکیده: تغییرات اقلیمی تبعات بسیاری برای کره زمین داشته، بطوریکه موجب افزایش خشکسالی، باران های حدی و... شده است. خشکسالی و استفاده همسایگان بالادستی از منابع آب می تواند موجب تشدید این وضعیت و شکل گیری کانون های گردوغبار شود و این اتفاق در عراق افتاده است بدین سبب ایران برای همکاری با این کشور بمنظور مدیریت این کانون ها تلاش هایی کرده است اما بگفته رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همچنان منشأ 95 درصد گردوغبار استان هایی مانند خوزستان، خارجی است.
به گزارش گل ارکیده به نقل از ایسنا، گرد و غبار پدیده ای نوظهور نیست و از سالیان گذشته نیز وجود داشته ولی امروزه به علت کارهای انسانی و تغییرات اقلیمی میزان آن تشدید شده است و تاثیرات مخرب بیشتری نیز بر محیط زیست می گذارد. سال قبل خشک و کم بارش بود و امسال هم سال دومی است که در این شرایط کم بارشی قرار داریم، در نتیجه فرکانس گرد و خاک، گستره و تعداد روزهای آن نسبت به سال قبل افزایش پیدا کرده است. طوفان های گرد و خاک در سه ماه ابتدایی سال جاری چندین بار کشور را درنوردیده است و سبب شده که از جنوب تا شمال، از شرق تا غرب محیط زیست لطمه بیند و بارها ادارات تعطیل شوند تا مردم عوارض جسمی کمتری را تجربه کنند.
این در حالیست که علی سلاجقه - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست - روز گذشته با اشاره به اینکه منشاء ۹۵ درصد گرد و غبار استان خوزستان خارجی است، اظهار داشت: کشور عراق منشاء اصلی این گرد و غبار است که هنوز اقدامی برای کنترل آن صورت نداده است.
نشست های ایران با عراق و سوریه
در حالی سلاجقه نسبت به کنترل نشدن منشا گردو غبار در عراق انتقاد دارد که ایران در جهت کاهش گردوغبار تلاش هایی را انجام داده است. در ایام ابتدایی سال جاری گرد و غبار آسمان خیلی از استانهای کشور را فرا گرفت و سبب آلودگی شدید برخی نقاط کشور شد بطوریکه در شهرهایی مانند تهران شاخص ۵۰۰ و شرایط «خطرناک» را در ۲۰ فروردین ماه تجربه کردیم. در فروردین ۱۴۰۱ گرد و خاک حتی استانهای شمالی رسید. پدیده گرد و غبار همانند طوفان های ماسه ای نیست که حرکت ماسه های روان سبب مسدود شدن یک راه و راه آهن و یا تخریب عرصه کشاورزی در یک نقطه خاص شود بلکه بعد از شکل گیری می تواند هزاران کیلومتر را متاثر کند.
بیشتر بخوانید: روزشمار نفس های به شماره افتاده تهران
مشابه این وضعیت دو بار دیگر در ۲۶ اردیهشت ماه و ۳ خردادماه هم تکرار شد بدین سبب رئیس جمهوری به سازمان محیط زیست دستور دهد تا برای حل این مشکل از ابزار دیپلماسی استفاده نماید بدین سبب ۷ خرداد ماه سلاجقه در راس یک هیات عازم عراق شد. هیات ایرانی متشکل از دستگاه هایی بود که بطور مستقیم با موضوع ریزگردها درگیرند و در آن مسئولیت دارند.
نشست های فشرده ای با وزیر کشور، وزیر امور خارجه، وزیر کشاورزی، محیط زیست، منابع آبی و نخست وزیر عراق تشکیل و موجب ایجاد همگرایی شد. در این جلسه قرار شد که مفاد تعهدنامه در ایران امضا شود البته مقامات عراقی فرصت خواستند تا برمبنای قانون داخلی خود آنرا مطالعه کنند.
با توجه به این که کانون شماره یک عراق، کشور ما را تحت تاثیر قرار می دهد قرار شد تا برنامه اقدام برمبنای برنامه جامع سازمان محیط زیست کشور طراحی و در این کانون شروع شود. وزرای مربوطه نیز با همتایان خود درباره ی طرح صحبت کردند تا پس کارشناسی و طراحی، طرح شروع شود.
بیشتر بخوانید: همکاری تنگاتنگ منطقه ای، راهی برای خلاصی از گرد و غبار
به گفته سلاجقه، سال ۹۰ طی جلسه ای که با وزیر محیط زیست عراق داشتیم و آنها برنامه ای برای مهار ریزگردها در دستورکار نداشتند، اما امروز اوضاع تغییر کرده است. کشورهای حاشیه ما شرایط متفاوتی از نظر سیاسی و اقتصادی دارند اما نشست امسال کاملا متفاوت بود چونکه تفاهمنامه های گوناگون به امضا رسید. هر دو کشور اعلام نمودند مردم ما از امضای تفاهمنامه خسته شدند و باید یک برنامه عملیاتی که مردم ماحصل و نتیجه آنرا در کاهش ریزگردها ببینند، صورت گیرد البته مناطقی که در کشور عراق وجود دارد تحت تاثیر جنگ های منطقه ای است و هم اکنون مانورهای مختلفی در آنجا صورت می گیرد. قرار شد کشور عراق سیاست های داخلی خودش را اعمال نماید تا مسائل امنیتی به حداقل ممکن برسد.
مصطفی الکاظمی - نخست وزیر عراق - نیز اعلام نمود که برمبنای مصوبه وزرا برای اقدام آماده ایم و مقرر شده تا برمبنای برنامه اقدام که توسط ایران ارائه شده در قالب نشستی، کارشناسان فرآیندهای اجرائی آنرا طراحی نمایند و موضوعات اعتباری بررسی شود و ۲۱ تیر با حضور وزیر محیط زیست کشور عراق در ایران تعهدات به امضا خواهد رسید.
۹ خردادماه نیز سلاجقه با حسین عرنوس - نخست وزیر سوریه - دیدار نمود. دو طرف درباره ی راهکارهای مهار کردن پدیده گردو غبار گفت و گو کردند. این دیدار بلافاصله بعد از مذاکرات دوساعته سلاجقه با حسین مخلوف - وزیر اداره محلی و محیط زیست سوریه - صورت گرفت.
دو طرف در این دیدار درباره ی راهکارهای مهار کردن پدیده گرد و غبار و طرح اقدام منطقه ای جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با طوفان های گردوخاک گفت و گو کردند. بگفته سلاجقه در کشور سوریه نیز تفاهمنامه ای به امضا رسید که برنامه بسیار عالی و روبه جلویی بود و یک پایلوت اجرائی برای آن در شهر دیر الزور در نظر گرفته شد.
علاوه بر سلاجقه، امیرعبداللهیان - وزیر امور خارجه ایران - نیز با کشورهای سوریه، عراق و کویت برای مدیریت مشکل گرد و غبار رایزنی کرده است. باتوجه به تشدید بحران های زیست محیطی همچون گرد و غبار در خاورمیانه لازم است که کشورهای منطقه همکاری تنگاتنگی را برای حل این مشکل داشته باشند تا بیش از این گرفتار تبعات مختلف آن نشوند.
اجلاس سران منطقه ای وزیران محیط زیست
درپی این جلسه های برگزار شده اجلاس سران منطقه ای وزیران محیط زیست ۲۱ تیرماه در سالن همایش های بین المللی رایزن با حضور وزرای ۱۲ کشوری که در گسیل گرد و غبار بر ایران تاثیر دارند اجرا شد. از دستاوردهای این اجلاس می توان به ایجاد سازمان منطقه ای محیط زیست، دبیرخانه و گروه کارشناسی پیگیری مصوبات این جلسه اشاره نمود که قرار بود در دستورکار قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید: ایجاد سازمان منطقه ای محیط زیست در دستورکار قرار دارد
پارک در مرز ایران و عراق حتی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور هم تلاش هایی درجهت کاهش گردوغبار با منشا خارجی انجام داده که یکی از آنها ایجاد پارک در مرز ایران و عراق بوده است.
قرارداد کاشت نهال با کشور عراق
اقدامات لازم برای مدیریت کانون های گرد و غبار قبل از این سابقه داشته است چونکه در زمان معصومه ابتکار - رئیس اسبق سازمان حفاظت محیط زیست - قرارداد کاشت نهال با کشور عراق منعقد گردید اما درپی حمله داعش این قرارداد هم به سرانجام نرسید.
کاهش کیفیت هوا در مرزهای غربی
با وجود تمام اقدامات و رایزنی ها طی روزهای اخیر خوزستان یکی از استان هایی بوده که مورد هجوم گردوغبار قرار گرفته است بطوریکه حتی کاهش کیفیت هوا در مرزهای غربی ایران انتظار می رود. بر طبق اطلاعات سازمان هواشناسی کشور توده گردوخاک که روی کشور عراق شکل گرفته که با حرکت شرق سوی خود نوار غربی کشور را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد بدین سبب در غرب و جنوب غرب کشور احتمال وقوع گردوخاک همراه با کاهش کیفیت هوا و دید افقی وجود دارد.
به گزارش گل ارکیده به نقل از ایسنا، باتوجه به تجربه هجوم گردوغبار از کشورهای مرزی انتظار می رود همکاری تنگاتنگ با کشور عراق صورت بگیرد و با دیپلماسی فعال تر تلاش نماییم این کشور به ساماندهی مراکز گردوغبار خود بپردازد.
منبع: golorkideh.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب