طرح كاهش آلودگی هوای اراك روی هوا؛
مطالبه مغفول هوای پاك
به گزارش گل ارکیده تنفس هوای پاک مطالبه به حق ساکنان کلان شهرهای کشور است، اما در کلان شهر اراک داشتن چنین حقی در بین سکوت مسؤلان استانی و عدم تحقق طرح جامع کاهش آلودگی هوا همچنان مورد غفلت قرار می گیرد.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها- فریده خدادادی: پیک پنجم کرونا و شیوع نوع جدید این ویروس کم بود، گرمای هوا و قطعی برق و کمبود آب هم به آن افزوده شد. از همه این ها که بگذریم تنفس در هوای آلوده هم خود غصه بزرگی برای مردم در شهرهای آلوده بخصوص اراک است.
ماه نخست تابستان از نیمه گذشته است و هم زمان با گرم شدن هوا زدن ماسک های چندلایه پشت سر هم در اماکن عمومی و رعایت فاصله اجتماعی و پروتکلهای بهداشتی برای کادر درمان و مردم و بیماران کرونایی بسیار رنج آور شده است، بیمارانی که در بخش های آی سی یو با کپسول اکسیژن زنده اند با این قطعی های برق هرلحظه زندگی شان در معرض خطر است.
حال اگر هوای شهر هم آلوده باشد که وضع نسبت به قبل هم بدتر خواهد شد و دیگر نه نفسی برای کشیدن باقی خواهد ماند و نه جانی در بدن برای زیستن.
مسئولان استان اعلام نمودند آلودگی این روزهای هوا در استان مرکزی و شهر اراک به وضعیت اضطرار نرسیده و به صورت مقطعی و در ارتباط با ساعات محدودی از شبانه روز است!
این توضیحات مصداق وضعیتی است که در شهر اراک متأسفانه چند وقتی است که مردم با آن دست وپنجه نرم می کنند. باوجود رنگ به رنگ شدن و اخطار تابلوهای سنجش آلوده در خصوص اعلام وضعیت ناسالم برای گروه های حساس و پرخطر بخصوص برای بیماران کرونایی سکوت در شهر حکم فرما است و مردم هم بی محابا در شهر رفت وآمد می کردند بدون این که فکر کنند امکان دارد هرلحظه جان یک نفر درخطر باشد.
بااینکه نفس ها به شماره افتاده بود، اما از برگزاری جلسه و تشکیل کارگروه کاهش آلودگی هوا خبری نشد.
روزهای متوالی پشت سرهم گذشتند، اما همچنان سکوت متولیان این حوزه از قبیل اداره کل محیط زیست، استانداری و سایر مسؤلان ادامه یافت و هر یک توپ را به زمین دیگری انداختند به صورتی که عنوان کردند که هنوز شهر به شرایط اضطرار نرسیده است!
حال این سوال پیش می آید آیا شرایط اضطراری بدتر از به خطر افتادن جان مردم میتوان سراغ داشت؟
آماده برگزاری جلسه کارگروه کاهش آلودگی هستیم
اخیراً معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی گفته است که آلودگی این روزهای هوا در استان مرکزی و شهر اراک به وضعیت اضطرار نرسیده و به صورت مقطعی و در ارتباط با ساعات محدودی از شبانه روز است و منشأ آن برون مرزی است که نمی توان اقدام کوتاه مدت خاصی برای مقابله با آن انجام داد.
به گفته مهدی زندیه وکیلی، سازمان محیط زیست به صورت مداوم وضعیت هوای کل استان ازجمله اراک را پایش می کند و هر زمان احتیاج به برگزاری جلسه کاهش آلودگی در استانداری ببیند درخواست می کند و ما این جلسه را برگزار می نماییم.
زندیه وکیلی با اشاره به اینکه استان در مورد آلودگی هایی که منشأ برون مرزی دارد اقدام کوتاه مدت خاصی نمی تواند انجام دهد، تصریح کرد: برنامه های بلندمدت مانند جنگل کاری ۲ هزار هکتاری در منطقه چپقلی می تواند تاثیر زیادی در کاهش آلودگی های این چنینی داشته باشد.
درست است که سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که به پایان رسید و دولت دوازدهم به روزهای پایانی فعالیت خود نزدیک شده، اما بر مبنای قانون هریک از مسؤلان دستگاههای اجرایی بنا به وظیفه ای که برای آنها تعریف شده است باید به مسئولیت ها و وظایف خود نسبت به مردم پایبند باشند که متأسفانه با نادیده گرفتن حقوق مردم در مورد آلودگی هوا شاهد فرار روبه جلو مسئولین استانی از مسئولیت خود در مورد رسیدگی به وضع آلودگی هوا و تشکیل نشدن کارگروه کاهش آلودگی هوا هستیم.
کارگروه کاهش آلودگی هوا، جلساتی است که به ریاست استاندار، دبیری اداره کل حفاظت محیط زیست استان و با حضور اعضای کارگروه در محل استانداری تشکیل می شود و دستگاههای اجرایی موظف اند گزارشی را از اقدامات خود در ارتباط با کاهش آلودگی هوا عرضه کنند که گویا چند ماهی است از برگزاری این کارگروه در کلان شهر اراک خبری نیست!
بررسی ها نشان داده است که از سال ۹۰ فرآیندی در مورد حل مشکل آلودگی هوا در کشور آغازشده است و این فرایند در اردیبهشت ماه سال ۹۳ منجر به تهیه و تنظیم مجموعه ای از اقدامات برای کاهش آلودگی هوا شد و به تأیید هیئت وزیران رسید البته این کار نقطه آخر نبود و در سال ۹۵ مصوبات تهیه شده از راه مطالعات عمیق تر، اصلاح و تکمیل و در چارچوب مصوبات جدید ابلاغ گردید.
در این مصوبات به موارد مختلف ازجمله تجهیز ناوگان اتوبوس رانی، خروج خودرو های فرسوده و … اشاره شده است و هدف از این مصوبات انجام اقدامات مؤثر در حوزه کاهش آلودگی هوا توسط دستگاه ها است.
به گفته مسؤلان و کارشناسان این حوزه، قبل از هر کاری، سیاهه انتشار آلودگی هوا باید در تمامی کلان شهرها بخصوص اراک تهیه شود تا از این طریق بتوان به سهم هریک از منابع آلاینده دست پیدا کرد. سیاهه بعنوان یک مدل نشان داده است که در هر کلان شهری باید چه اقداماتی برای کاهش آلودگی هوا صورت گیرد.
از طرفی در کلان شهرها باید برنامه جامع کاهش آلودگی هوا با به کارگیری مصوبات هیئت وزیران و با کمک ظرفیت دانشی دانشگاه ها استخراج شود و متأسفانه چون عده ای اثربخشی طرح بر کاهش آلودگی هوا را قبول ندارند، اجرای این طرح در شهر اراک به تعویق افتاده است.
بی توجهی مسئولین نسبت به وظایف قانونی مصداق ترک فعل است
بی توجهی مسؤلان به وظایف قانونی، مصداق ترک فعل است و در صورت تداوم این روند وظیفه خود می دانیم که ضد آنها به دستگاه قضائی اعلام جرم نماییم
در ادامه رئیس شبکه مردم نهاد زیست محیطی استان مرکزی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار نمود: متأسفانه در ایام پایانی دولت مسؤلان نسبت به انجام وظایف قانونی خود گرفتار بی تفاوتی شدند درحالی که آنها باید بدانند در برابر سلامت شهروندان شهر اراک مسئول هستند و این بی توجهی به وظایف قانونی، با عنایت به جایگاه آنها مصداق ترک فعل مدیران است و در صورت تداوم این روند وظیفه خود می دانیم که ضد مسؤلان به دستگاه قضائی اعلام جرم نماییم و امیدواریم که از جانب دادستان و رئیس کل دادگستری استان به سرعت مورد پیگیری قرار گیرد.
سیاوش آقاخانی اظهار داشت: متأسفانه با ورود کشور به وضعیت قرمز کرونایی، مطالعات ثابت شده نشان داده است که آلودگی هوا تا ۲۰ درصد می تواند به وخیم تر شدن وضعیت بیماران درگیر کرونا بیانجامد و به شکلی شرایط سخت کرونایی را تشدید کند.
وی افزود: نوع آلودگی ذرات ۲.۵ میکرون در هوا و ریزگردهای منطقه ای و فرا منطقه ای که به صورت مستقیم در نایژک های ریه رسوب می کند، می تواند لطمات جبران ناپذیری بر سلامت بیماران کرونایی و افراد درگیر با سایر بیماری ها ایجاد نماید.
این فعال محیط زیست اضافه کرد: مدیران استانی نزدیک به پنج ماه است که جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا را برگزار نکردند، باوجوداینکه تعداد روزهای آلاینده شهر اراک به شدت افزایش پیدا کرده است و بهانه مسؤلان در این خصوص این است که نوع آلودگی هوا ریزگردهای منطقه ای و فرا منطقه ای است حال این پرسش به وجود می آید که آنها برای کنترل همین ریزگردهای منطقه ای که حجم خیلی از آن کانون فرسایش بادی حاشیه میقان است و قسمت دیگر آن از مناطق هم جوار نشأت می گیرد، چه اقداماتی انجام دادند تا در این روزهای پایانی دولت نخواهیم با چنین معضلی درگیر شویم؟
مدیران استانی نزدیک به پنج ماه است که جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا را برگزار نکردند، با وجود این که تعداد روزهای آلاینده شهر اراک به شدت افزایش پیدا کرده است آقاخانی بیان نمود: سایر آلاینده های شهری مانند آلاینده هایی از خانواده گوگرد اثرات آلودگی ذرات ۲.۵ میکرون را تشدید می کند، ازاین رو باید در این راستا اقدامات پیشگیرانه ای مانند برگزاری جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا، اطلاع رسانی های عمومی، آموزش های لازم به افراد درگیر با بیماری و… صورت گیرد اما متأسفانه تمامی این موارد به دست فراموشی سپرده شده و مدیران ارشد استانی منتظرند که با آخر دولت منصب خویش را ترک کنند و این مورد نگران کننده ای است!
وی اظهار داشت: خشک سالی پدیده ای است که سال هاست که با آن درگیر هستیم و با ۲ نوع الگوی آلودگی زمستانه (وارونگی هوا، آلودگی ناشی از سوزاندن مازوت در نیروگاه ها و…) و تابستانه هم که در ارتباط با ریزگردها است مواجه هستیم که ریز گردها فرا منطقه ای نیستند بلکه ریزگردهای مناطق بیابانی استان هستند که با باد کمتر از ۶ متر بر ثانیه شدت پیدا می کند. سوال اینجاست که متولیان این حوزه بعد از چه نقشی برخوردار می باشند درحالی که در جایگاه مدیریتی تکیه زده و سکوت کرده اند و هیچ برنامه ای ندارند.
رئیس شبکه مردم نهاد زیست محیطی استان مرکزی اظهار داشت: نگرانی ما در ارتباط با آلودگی هوا در ارتباط با سال جاری نیست بلکه درباره مواجهه آلودگی هوای شهر اراک در سالهای پیش رو است که بر اثر بی برنامگی حوزه مدیریت شهر اراک تشدید پیدا می کند و میتوان گفت آلودگی هوای سال جاری باعث وخیم تر شدن وضعیت آلودگی در سالهای بعد می شود.
آقاخانی بیان نمود: در کارگروه کاهش آلودگی هوا یک بخش به اقدامات کوتاه مدت برای عبور از این بحران باز می گردد و بخش دیگر در ارتباط با برنامه ریزی برای سالهای آینده است که هم اکنون متوقف شده است.
وی افزود: مدیرکل محیط زیست، مدیریت ارشد استان و مدیران استانی باید پاسخ گو باشند که چه برنامه ای برای سالهای آینده دارند؟ چرا طرح جامع کاهش آلودگی هوای شهر اراک به روز رسانی نمی شود؟
دستگاه های اجرایی در حوزه آلودگی هوا گرفتار بی برنامگی مفرط شدند
این فعال محیط زیست افزود: کارگروه کاهش آلودگی هوا یک برنامه بین بخشی بین دستگاههای مختلف است که برای هر یک از دستگاه ها وظیفه ای را تعیین می کند، اما دستگاه ها به بی برنامگی مفرط گرفتار شدند و در حوزه آلودگی هوا هیچ برنامه درستی وجود ندارد و طرح جامع روی زمین مانده است و عدم برگزاری جلسات باعث این قبیل بی برنامگی ها شده است و امکان دارد سال آینده و زمستان پیش رو اثر این کوتاهی ها را مشاهده نماییم.
طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک سال ۸۶ تصویب گردید و پنج سال پس از آن تنها ۱۰ درصد از بودجه برای اجرای آن تخصیص یافت
در ادامه عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار نمود: طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک سال ۸۶ تصویب گردید و پنج سال بعدازآن باوجود نبود مشکل در بودجه، تنها ۱۰ درصد از بودجه برای اجرای آن تخصیص یافت و اجرای آن ناقص باقی ماند و مقصر اصلی آن علاوه بر مسئولین سازمان محیط زیست، شهرداری و … بوده است.
حمیدرضا مهاجرانی اظهار داشت: قرار بود سهم صنایع آلاینده از میزان آلایندگی صنایع و نوع آن مشخص شود و در آن صورت دریافت خسارت امکان پذیر می شد و مشکل را برطرف می کرد. هم اکنون با عنایت به این که مسئولیت بروز مشکل آلودگی هوا را کسی نمی پذیرد، نمی توان آنرا حل کرد.
افزایش تقاطع غیرهم سطح به بهانه کاهش آلودگی هوا
وی تاکید کرد: رویکرد مسؤلان در کاهش آلودگی هوا به جای حفظ فضای سبز شهر اراک و گسترش آن، حرکت به سمت افزایش تقاطع های غیر هم سطح در شهر بوده است درحالی که اثری در کاهش آلودگی ندارد و باوجوداینکه پروژه های عمرانی را در این قسمت بیشتر انجام دادند، میتوان در بدبینانه ترین حالت ممکن اظهار داشت که از وجود منافعی در این قضیه حکایت دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک اضافه کرد: هم اکنون اداره کل محیط زیست استان سنجش هایی را انجام می دهد تا سهم هر یک از منابع آلاینده را مشخص نماید.
قانون را دور می زنند همانند جریان تأسیس پتروشیمی الوند با وجود این که با مخالفت محیط زیست همراه بود، اما مسئولین استان طرح را در دولت مطرح کرده و مصوبه آنرا گرفتند مهاجرانی اظهار داشت: در ارتباط با توسعه صنایع با مشکل بزرگی مواجه هستیم به صورتی که دولت، وزارت صمت و استانداری مرکزی از توسعه بی رویه و بدون مطالعه صنایع حمایت می کنند و جنبه اقتصادی و توسعه ای آنرا مهم تر از سلامت مردم و اثرات ناشی از آلاینده ها بر سلامتی شهروندان می دانند درنتیجه به راحتی قانون را دور می زنند همانند جریان تأسیس پتروشیمی الوند باوجوداینکه با مخالفت محیط زیست همراه بود، اما مسؤلان استان طرح را در دولت مطرح کرده و مصوبه آنرا گرفتند و سازمان های مردم نهاد را به جلسات در ارتباط با تصمیم گیری این طرح دعوت نکردند.
وی اظهار داشت: مطالعه ارزیابی محیط زیستی برای این صنایع ازجمله پتروشیمی الوند به صورت همه جانبه انجام نشده است حتی درخواست سازمان های مردم نهاد نسبت به اجرای مطالعات در این خصوص بی فایده مانده است و از در اختیار قرار دادن نتایج این مطالعات سرباز زدند.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک اضافه کرد: در شرایط کنونی با عنایت به مستقر شدن دولت جدید، به منظور رفع ابهامات باید شفافیت در عملکرد مسؤلان لحاظ شود، چونکه با رصد و پایش عملکردشان آنها نمی توانند در این عرصه کوتاهی و از اصول محیط زیستی تخطی کنند.
باید توجه کرد که برای اجرای مصوبات طرح کاهش آلودگی هوا، دولت اعتباراتی برای کل کشور تخصیص می دهد. همینطور در بودجه سالانه وزارت کشور منابعی برای شهرداری ها مشخص شده است که دولت باید این منابع را تأمین کند.
افزون بر این شورای شهر این امکان را دارد که در بودجه سالانه شهرداری، منابعی هم برای اجرای برنامه جامع کاهش آلودگی هوا اختصاص دهد و با روی کار آمدن دولت سیزدهم و شورای شهر ششم آیا میتوان در این عرصه منابعی را برای اجرای این طرح در کلان شهر اراک بهره برد یا خیر؟
با توجه به این که مردم شهر اراک نسبت به کم کاری مسئولین در مورد حل معضل آلودگی هوای اراک گله مند هستند، در جهت احقاق حقوق عامه، رسیدگی این مورد را از دستگاه قضائی استان انتظار دارند.
در این راستا معاون اجتماعی و جلوگیری از وقوع جرم دادگستری استان مرکزی در جمع خبرنگاران ضمن اشاره به وضعیت آلودگی هوا اراک، اظهار داشت: کمیته اضطرار استانداری در مواقع بحرانی تشکیل و بر مبنای بررسی شرایط برای تعطیلی ها تصمیم می گیرد که هنوز کار به این وضعیت نرسیده است.
هیچ دستگاهی متولی منشأ آلودگی هوای اراک را مشخص نکرده است
خیرمند اضافه کرد: هنوز هیچ دستگاه متولی منشأ آلودگی شهر اراک را مشخص نکرده به صورتی که مشخص نشده چند درصد سهم کارخانجات مستقر در حوزه شازند، صنایع و خودرو است، اما بر مبنای تجربه در زمان اعمال محدودیت های تردد در اوایل سال قبل روزهای آلاینده شهر اراک به نسبت سال ۱۴۰۰ در این بازه زمانی به شدت کمتر بود.
معاون اجتماعی و جلوگیری از وقوع جرم دادگستری استان مرکزی ضمن اشاره به این که تردد کامیون ها در کمربندی های شهر اراک در آلودگی هوا و حوادث ترافیکی تأثیرگذار است، اظهار داشت: با عنایت به اعلام محیط زیست سوخت کامیون ها ناقص است و بیشترین میزان آلایندگی را بین خودرو ها دارد، راه اندازی و بهره برداری کنارگذر شمالی اراک در دستور کار قرار گرفت که پل خروجی ایجادشده اما در پل ورودی مشکلاتی وجود دارد، در صورت رفع مشکل همه کامیون های اراک از داخل شهر خارج می شوند.
خیرمند ضمن اشاره به جانمایی پارکینگ ماشین های سنگین اظهار داشت: برای جانمایی و افزایش مانیتورینگ آلودگی هوا در اراک برنامه مدون و دقیقی باید در نظر گرفته شود که در این صورت در میزان شناسایی آلاینده ها تأثیرگذار است.
به گزارش گل ارکیده به نقل از مهر، سلامت مردم شوخی بردار نیست و نباید به اقدامات مقطعی در حوزه آلودگی هوا بسنده شود. محیط زیست باید بعنوان متولی این حوزه پیگیر رفع این معضل باشد تا در این شرایط کرونایی باری از دوش مردم برداشته شود.
منبع: golorkideh.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب