وارد شدن لطمه های جبران ناپذیر به خلیج فارس بر اثر نشت مواد نفتی
به گزارش گل ارکیده معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ردیابی لکه های نفتی اظهار داشت: مطالعه مربوط به این پروژه به پایان رسیده و کافی است نمونه نفت را به آزمایشگاه های معتمدی که انتخاب می شوند، منتقل نماییم تا از این طریق تشخیص دهند که آلودگی نفتی از کدام میدان یا سکوی نفتی خارج شده است. بدین صورت پیگیری های بعدی انجام می شود و برای افراد آلوده کننده دریا، چه در داخل کشور و چه خارج، مسئولیت به وجود می آورد تا جلوی نشت مواد نفتی و آلاینده را بگیرند.
به گزارش گل ارکیده به نقل از ایسنا احمد لاهیجان زاده گفت: خلیج فارس به علت خاصیت های منحصر به فرد از اکوسیستم های بسیار حساس و مهم جهان به حساب می آید. تعدادی از تنوع زیستگاهی خلیج فارس شامل آبسنگ های مرجانی است. پهنه های گلی جزری و مدی، جنگل های حرا، علفزارهای دریایی و تالاب های ساحلی و خوریاتی که در خلیج فارس است، مجموعه این پهنه آبی را بسیار با ارزش کرده است اما به علت استقرار همین زیستگاه های متعدد، محیط زیست شکننده ای دارد و ورود هرگونه آلاینده و تغییرات ناشی از تغییر اقلیم می تواند لطمه جدی به آن وارد کند؛ کما این که به علت افزایش دمای خلیج فارس در دو – سه ماه اخیر با پدیده سفیدشدگی آبسنگ های مرجانی روبه رو شدیم که در پی آن درصد بالایی از آبسنگ ها گرفتار سفیدشدگی شدند که در خیلی از موارد مرگ آبسنگ را به همراه دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که چه عواملی بیش از همه به خلیج فارس لطمه می رساند، توضیح داد: به علت اینکه بستر دریا محل میدان های نفتی و گازی و از سویی محل تردد شناورهای بسیار زیادی همچون نفتکش ها است، خلیج فارس در معرض آلودگی نفتی قرار دارد و متاسفانه در طول سال به علت نشت مواد نفتی لطمه های گاهی جبران ناپذیر به سیستم دریا وارد می شود. از سایر عوامل آلودگی دریا می توان به ورود پساب شور آب شیرین کن ها خصوصاً در جنوب خلیج فارس، وجود پساب های صنعتی و فاضلاب های شهری اشاره نمود. یک عامل تهدیدکننده دیگر این پهنه آبی، کاهش آورد رودخانه های آب شیرین به خلیج فارس است.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست درباره نحوه مدیریت استقرار آب شیرین کن ها در سواحل جنوبی اظهارکرد: به علت دریا محور بودن توسعه کشور در سالهای اخیر و الزام انتقال صنایع آب بر از درون سرزمین به سواحل، مکان های استقرار آب شیرین کن در سواحل جنوبی را شناسایی و پهنه بندی کردیم. این مطالعات در استان هرمزگان در اوایل سال ۱۳۹۹ به پایان رسید. در استان بوشهر در ابتدای سال جاری مطالعات به انتها رسید و بخش عمده ای از مطالعات استان سیستان و بلوچستان نیز تمام شده است. حدودا جانمایی در عمده مسیر جنوب را انجام دادیم. حالا هر صنعت یا سرمایه گذاری که تمایل داشته باشد می تواند در مکان های تعیین شده، آب شیرین کن مستقر کند.
وی افزود: برای جلوگیری از لطمه به دریا، عمق آب مناسبی که پساب می تواند تصفیه شود و کمترین اثر را بگذارد، مشخص می نماییم. در مکان های مختلف با فواصل مختلف باید نازل ها پساب را تخلیه کنند همین طور تعیین شده که برای برداشت آب از دریا از چه فیلتری استفاده کنند تا آبزیان وارد نشوند.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست درباره اقدامات انجام شده برای کنترل آلاینده ها اظهار داشت: یکی از اشکالات ما آلودگی نفتی است که به دریا وارد می شود و با لکه های نفتی مواجه می شویم که عامل ایجاد آن معلوم نیست. به جهت اینکه بتوانیم مقابل منابع آلوده کننده پیگیری حقوقی و قضایی نماییم، پروژه ای را اجرا کردیم که می تواند برمبنای کیفیت شیمیایی مواد نفتی، ما را به میدان نفتی که آلودگی از آن منتقل می شود، هدایت کند. کیفیت شیمیایی مواد نفتی مانند اثر انگشت است.
وی افزود: مطالعه مربوط به این پروژه به پایان رسیده و کافی است نمونه نفت را به آزمایشگاه های معتمدی که انتخاب می شوند، منتقل نماییم تا از این طریق تشخیص دهند که آلودگی نفتی از کدام میدان یا سکوی نفتی خارج شده است. بدین صورت پیگیری های بعدی انجام می شود و برای افراد آلوده کننده دریا، چه در داخل کشور و چه خارج، مسئولیت بوجود می آورد تا جلوی نشت مواد نفتی و آلاینده را بگیرند علاوه بر این سال قبل بازرسی گسترده ای از سکوهای نفتی و متعاقب آن از بنادر شیلاتی و بنادر صادراتی داشتیم. پایش در مدیریت زیست محیطی این بنادر و سکوها بسیار نقش مثبتی داشته است.
لاهیجان زاده درباره برنامه اقدام ملی حفاظت از محیط زیست دریایی اظهار داشت: از سال قبل تلاش نموده ایم به کمک یک تیم مشاور و با همکاری تمام بهره برداران و ذی نفعان حوزه دریا، این برنامه را تدوین نماییم و به تصویب مراجع ذی صلاح برسانیم. در مرحله اول باید به تصویب دولت برسد و بعد از آن در برنامه هفتم توسعه لحاظ شود. این برنامه تکالیف تمام دستگاه های موثر را بصورت مستقیم و غیرمستقیم بر دریا مشخص می کند. تمام دستگاهها برای حفظ محیط زیست دریاها ملزم به رعایت این تکالیف برمبنای قانون می شوند.
وی اضافه کرد: کار دیگری که در حال انجام می باشد، تهیه اطلس زیستگاه های حساس ساحلی دریایی خلیج فارس و دریای عمان به دو زبان انگلیسی و فارسی برای اولین بار است. این اطلس دایره المعارفی از تمام اطلاعات مربوط به تنوع زیستی و زیستگاه های خلیج فارس و دریای عمان است و درصدد هستیم در هفته محیط زیست از آن رونمایی نماییم علاوه بر این با سازمان منطقه آزاد کیش و دانشگاه علم و صنعت برای ایجاد مرکز تحقیقات زیست محیطی آبسنگ های مرجانی در کیش تفاهمنامه امضا کردیم که می تواند پایش خوبی در این عرصه صورت گیرد. از جانب دیگر دستورالعمل معیارهای راه اندازی «اسکراپ یارد» یا اوراق سازی کشتی برای کشتی های دارای ظرفیت کمتر از ۵۰۰۰ تن تدوین شده است.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست درباره اقدامات انجام شده در زمینه استانداردسازی آب اظهار داشت: یک کار خوبی که صورت گرفت، عقد قرارداد با پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی بود. این قرارداد برای پایش آب های خلیج فارس و دریای عمان بوسیله کشتی تحقیقاتی منعقد شد. برمبنای آن، سالی دو نوبت کشتی تحقیقاتی از عمان تا اروند در آبادان تردد می کند و نمونه برداری گسترده و پایش جامع از آب و رسوب دریا خواهد داشت. این پایش از سال ۲۰۰۵ تا حالا و ظرف ۱۵ سال قبل انجام نشده بود اما حالا با تجهیزات نوین و ابزارهای مناسب پایش را شروع می نماییم. قرارداد منعقد شده است و کشتی به زودی حرکت می کند. از طرف دیگر استانداردهای آب محیطی در خزر و خلیج فارس را تدوین کردیم و به زودی ابلاغ می شود.
وی در گفت و گو با روزنامه پیام ما در زمینه برنامه در رابطه با لاکپشت دریایی اظهارکرد: برای اینگونه برنامه ای ملی در نظر گرفته شده است. اقدام ملی برای حفاظت از زیستگاه های لاکپشت های دریایی را از حدود دو سال پیش شروع کردیم. در امتداد طرح حفاظتی لاکپشت های دریایی با کمک سازمان های مردم نهاد، دبیرخانه دائمی در چابهار دایر سپس قرارداد مطالعاتی امضا کردیم که تمام مکان ها یا اکوسیستم هایی که لاک پشت در ساحل تخمگذاری می کند، مشخص شود تا ببینیم از کدام پهنا باید بطور ویژه حفاظت نماییم.
لاهیجان زاده افزود: بعد از آن محدوده های تخم گذاری در ساحل مشخص شد و در ساحل جزایر در فصل تخمگذاری که اواخر اسفند آغاز می شود تا خردادماه – البته یک گونه خاص در شهریور هم تخمگذاری می کند- به کمک سازمان مردم نهاد نقاط تخمگذاری را قرق و حفاظت ویژه می نماییم چون عوامل مختلفی موجب از میان رفتن تخم ها می شد؛ نخست اینکه یک سری سودجو می آمدند تخم ها را می بردند و در بازار خصوصاً در جنوب حاشیه خلیج فارس می فروختند، دیگر اینکه وقتی لاکپشت ها از تخم بیرون می آمدند طعمه شغال و پرندگان می شدند.
وی اضافه کرد: ما از مرحله ای که لاکپشت ها تخمگذاری می کنند تا مرحله ای که بچه لاکپشت ها سلامت به دریا برگردند، از آنها حفاظت می نماییم همین طور بچه لاکپشت ها را تگ گذاری و حلقه هایی را دور پای آنها نصب می نماییم تا بعدها که به جزیره و ساحل برمی گردند یا به دوردست ها مهاجرت می کنند، مشخص شود که زادگاهشان ایران است و مسیر حرکت آنها نیز روشن می شود. حالا نزدیک دو سال است که این کار ویژه را انجام می دهیم و بسیار موثر بوده است. قبلا حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد تخمگذاری لاک پشت به نتیجه نمی رسید اما حالا ۷۰ درصد بچه لاک پشت ها سلامت به دریا بازمی گردند.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست درباره حفاظت از دلفین ها اظهار داشت: درباره دلفین شرایط متفاوت می باشد چون دسترسی به ساحل ندارد. ما در مرحله نخست قرارداد مطالعاتی برای شناسایی گونه دلفین، مکان های تردد و مهاجرت و کوریدور آنها منعقد کردیم. بعد از آن با یکی از صنایع پتروشیمی برای حفاظت از دلفین ها قرارداد بستیم و برای اطلاع رسانی، آموزش صیادان و کشتی ران ها اقدام شده است. بر این اساس آموزش های لازم داده می شود تا همه بدانند هنگام صید چه کار کنند تا دلفین گرفتار نشود، اگر دلفینی گرفتار شد چگونه آنرا آزاد کنند و اگر دلفینی مصدوم گردید چگونه به کلینیک ها بیاورند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست لاهیجان زاده درباره نگرانی های موجود درباره صید کوسه اظهارکرد: یک نوع کوسه در معرض لطمه است که صید آن از سال قبل مشمول جریمه شده است البته شرایط آن هنوز حاد نیست و نمی توان گفت در معرض انقراض است.
منبع: گل اركیده
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب