به مناسبت روز جهانی حفاظت از لایه اُزن تاكید شد
حال سپر ازنی زمین خوب است
به گزارش گل ارکیده، هر ساله در تاریخ ۱۶ سپتامبر، روز جهانی ˮحفاظت از لایه ازنˮ گرامی داشته می شود.
به گزارش گل ارکیده به نقل از ایسنا، لایه ازن تنها چیزی است که بین موجودات روی کره زمین و اشعه فرابنفش وجود دارد.
همانطور که سازمان ملل می گوید، اگر می توانستیم کل لایه ازن را روی سطح مسطح آب های جهای پهن نماییم، کل ضخامت آن تنها حدود سه میلیمتر می شد و این همان چیزی است که از ما در مقابل تشعشعات مضر فرابنفش محافظت می کند.
دهه هاست که می دانیم لایه ازن در معرض خطر است و احتیاج به حفاظت دارد. سازمان ملل به مدت سه دهه از راه معاهدات بین المللی مانند "پیمان مونترال" در ارتباط با موادی که لایه ازن را تخریب می کنند، به منظور ترمیم آن کوشیده است.
به گزارش دویچه وله و به قول هواشناسان اداره ملی اقیانوسی و جوی مستقر در ایالات متحده، در اوایل سالجاری میلادی (۲۰۲۲)، مقدار مواد از بین برنده ازن در استراتوسفر زمین با کاهش ۵۰ درصدی به سطحی رسید که آخرین بار پیش از این که سوراخ ازن مشکل ساز شود، مشاهده شده بود؛ با این وجود تا ترمیم کامل آن راه درازی در پیش است.
لایه ازن چیست؟
لایه ازون لایه ای است در ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ کیلومتری سطح زمین (که بسته به شرایط فصلی و آب وهوایی ضخامت آن تغییر می کند) به ضخامت ۳۰۰ دابسون معادل با سه میلی متر در لایه استراتوسفر جو زمین، با غلظت بالایی از مولکول ازن (O۳) که در سال ۱۹۱۳ توسط دو فیزیکدان فرانسوی به نامهای "شارل فابری" و "آنری بویسون" کشف شد. این لایه با جذب ۹۹٫۹–۹۵ درصد پرتو فرابنفش خورشید، باعث ادامه زندگی بر روی کره زمین می شود.
لایه ازن پرتوهای پرانرژی فرابنفش را جذب کرده و آنها را به شکل پرتوهای فروسرخ درمی آورد و به سطح زمین می فرستد. ازن همینطور بر اثر واکنش های شیمیایی بین آلاینده های هوا و سایر انتشارات در جو پایین تر زمین یعنی تروپوسفر ایجاد می شود. در صورتی که ازن یک سپر محافظ در استراتوسفر برای ما فراهم می آورد، تماس مستقیم در تروپوسفر می تواند برای گیاهان، حیوانات و انسان مضر باشد.
چرا اشعه فرابنفش (UV) برای ما مضر است؟
اغلب گفته می شود که ما به لایه ازن به منظور پیشگیری از اشعه فرابنفش نیاز داریم. می دانیم که اشعه های خورشید قدرت استریل کردن اشیا را دارند و این می تواند خصوصیت خوبی باشد اما حقیقت مهم اینست که اشعه فرابنفش می تواند سبب مرگ شود.
چه چیزی سبب تخریب لایه ازن می شود؟
تا حد زیادی، انسان ها از راه استفاده از "مواد تخریب کننده ازن" (ODSs) سبب تخریب آن می شوند. گازهایی مانند کلروفلوئوروکربن ها (CFCs)، هالون ها، CH۳CCl۳ (متیل کلروفرم)، CCI۴ (تتراکلرید کربن)، هیدروکلرو فلوئوروکربن ها (HCFCs) و متیل برومید لایه ازن را تخریب می کنند. این مواد را میتوان در یخچال ها، دستگاههای تهویه، آئروسل، حلال ها و آفت کش ها یافت.
آیا لایه ازن واقعا سوراخ است؟
پاسخ این سوال "خیر" است. از این پدیده که اغلب به آن سوراخ لایه ازون گفته می شود همینطور میتوان بعنوان "رقیق شدن چشمگیر" ازون یاد کرد که در بهار در نیمکره جنوبی (اوت-اکتبر) ظاهر می شود. در نیمکره شمالی هم حفره های کوچک و سایر تغییرات وجود دارد.
آیا لایه ازن به صورت کامل ترمیم می شود؟
دانشمندان اظهار کرده اند که آینده لایه ازن خوب به نظر می آید. اگر به اهداف تعیین شده در معاهدات بین المللی پایبند باشیم، امکان دارد طی ۵۰ سال آینده - زمانی بین سالهای ۲۰۵۰ تا ۲۰۶۵ - به سطوح پیش از سال ۱۹۸۰ میلادی بازگردد. بعنوان مثال، کنوانسیون وین و پیمان مونترال، نخستین معاهدات در تاریخ سازمان ملل بودند که در ۱۶ سپتامبر ۲۰۰۹ به تصویب جهانی رسیدند.
منبع: golorkideh.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب