پتوی آلودگی تهران چطور در تهران شكل می گیرد
گل ارکیده: پتوی آلودگی تهران بطور تقریبی روزها در ارتفاع ۱۰۰۰ متری و شب ها در ارتفاع ۱۲۰متری سطح زمین تشکیل می شود که توضیحی ساده برای پدیده ای با نام لایه اختلاط در شهر تهران است.
به گزارش گل ارکیده به نقل از مهر، سولماز احدی کارشناس واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اظهار داشت: اگر در یک روز سرد از کوهستانی مجاور یک شهر بزرگ به آن نگاه نماییم، دیده می شود که آلودگی هوا در زیر یک لایه روی شهر محبوس شده است. این لایه که در واقع محدوده آمیختن آلودگی ها است، به «لایه اختلاط» مشهور است. ارتفاع لایه اختلاط یکی از مؤلفه های مهم در فراهم سازی وسعت پراکنش و انتشار آلاینده ها در جهت قائم جو است. وی افزود: درواقع با افزایش ارتفاع این لایه فضای بیشتری برای تقلیل غلظت آلاینده ها فراهم می شود ازاین رو بررسی این کمیت هواشناسی جهت تعیین عوامل مؤثر در تشدید یا تقلیل آلودگی هوا و هم به منظور استفاده در مدلهای پیشبینی کیفیت هوا و اطلاع رسانی به شهروندان نقش حائز اهمیتی را ایفا می کند. این کارشناس شرکت کنترل کیفیت هوای تهران درباره تغییرات لایه اختلاط در شهر تهران اظهار نمود: ارتفاع این لایه در ساعات مختلف شبانه روز، ماه ها و فصول مختلف سال بسیار متغیر است. در طول شب به علت کاهش دما، عمق این لایه به کمترین مقدار می رسد و منجر به تجمع آلودگی در سطح زمین می شود و با طلوع خورشید و افزایش تدریجی دما در طول روز، بر ارتفاع این لایه افزوده و فضای لازم برای اختلاط آلاینده ها فراهم می شود. وی افزود: در حدود ساعات ۱۴ تا ۱۶ (متغیر در ماه های مختلف) ارتفاع این لایه به بیشینه مقدار خود می رسد و با کاهش شدت تابش نور خورشید روند نزولی ارتفاع این لایه شروع می شود و تا طلوع خورشید در روز بعد ادامه می یابد ازاین رو بیشترین نوسانات عمق این لایه در بازه زمانی روز رخ می دهد و عملاً با تاریکی هوا در طول شب، ارتفاع این لایه به حداقل مقدار خود می رسد. این کارشناس شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اضافه کرد: مطالعه انجام شده در شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نشان داده است ارتفاع این لایه به ترتیب در فصول تابستان، بهار، پاییز و زمستان از بیشترین به کمترین مقدار خود می رسد. در بازه دوساله بررسی شده میانگین عمق این لایه در شهر تهران طی کل ساعات شبانه روز حدود ۵۹۰ متر بوده و بیشینه ساعتی آن تا بیشتر از ۴۵۰۰ متر هم رسیده است. از طرفی اعداد کمتر از ۲۰ متر هم در شرایط پایدار جوی برای این پارامتر ثبت شده است. میانگین ارتفاع لایه اختلاط طی ساعات روز در حدود ۱۰۰۰ متر و برای ساعات شب در حدود ۱۲۰ متر بوده است. احدی خاطرنشان کرد: عمق لایه اختلاط در روزها و ماه های سرد نسبت به گرم کاهش قابل توجهی را نشان داده است که می تواند با شکل گیری شرایط سکون و پایداری جوی در ارتباط باشد. از طرفی طلوع دیرتر خورشید در نیمه دوم سال سبب تأخیر در رشد ارتفاع آمیختگی جو می شود همینطور به علت کاهش شدت تابش نور خورشید رشد چندانی در عمق لایه اختلاط در ساعات میانه روز رخ نمی دهد و درنتیجه آلودگی تولیدی در لایه کم عمق مجاورت سطح زمین محبوس می شود ازاین رو یکی از عواملی که سبب می شود در ایام سرد سال بیشتر شاهد روزهای آلوده باشیم می تواند به همین خاطر باشد. بر مبنای گفته این کارشناس شرکت کنترل کیفیت هوای تهران آنچه از این از اطلاعات برداشت می شود آن است که بایستی یک ارتباط معکوس و قوی بین غلظت آلاینده ها و ارتفاع لایه اختلاط برقرار باشد. هرچند این ارتباط در خیلی از مواقع بخصوص در ایام سرد سال و شرایط سکون جوی برقرار است، با این وجود در بعضی موارد مشاهده می شود در زمان افزایش سرعت باد حامل گرد و خاک بخصوص از منابع خارجی شهر، با افزایش ارتفاع لایه اختلاط روبرو می باشیم ازاین رو مطالعه این دو پارامتر باید با در نظر گرفتن سایر عوامل مؤثر همچون جهت و منشأ وزش باد غالب، فشار هوا، رطوبت نسبی و … صورت گیرد. احدی در انتها تصریح کرد: با عنایت به تاثیر بسزای این فاکتور در الگوی تغییرات غلظت آلاینده ها همینطور تغییرات زیاد ارتفاع آن در ساعات مختلف شبانه روز و ماه های سال، لازم است در برنامه ریزی های استراتژیک مدیریت کنترل و کاهش آلودگی هوا، پتانسیل جو در اختلاط و تقلیل آلاینده ها در نظر گرفته شود تا حتی المقدور توزیع انتشار آلایندگی در ساعاتی صورت گیرد که امکان پراکنش آن در جو مهیا باشد.
منبع: گل اركیده
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب