پژوهشگران دانشگاهی بررسی كردند
راهكارهای مقابله با تغییر اقلیم در كشاورزی
گل اركیده: تغییر اقلیم، به تغییرات بلندمدت در شرایط آب و هوایی مانند تغییر در دما، بارش، باد و دیگر شاخص ها اطلاق می شود و اثرات آن بر همه جنبه های زیست انسان و سایر موجودات، قابل توجه است. راهكارهای مقابله با این پدیده از جنبه تولید در كشاورزی، توسط پژوهشگران مورد ارزیابی قرار گرفته است.
به گزارش گل اركیده به نقل از ایسنا، پدیده تغییر اقلیم می تواند تغییر در میانگین شرایط آب و هوایی و نوسانات را در برگیرد. كنوانسیون تغییر اقلیم سازمان ملل متحد (UNFCCC)، این پدیده را مشتمل بر تغییراتی در اقلیم تلقی می كند كه به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به واسطه فعالیت های انسانی به وجود آمده است. در ادبیات تغییر اقلیم، با پدیده «گرمایش جهانی» هم روبرو می شویم. گرمایش جهانی تنها به افزایش دمای سطح زمین اشاره دارد، درحالی كه منظور از تغییر اقلیم، گرمایش و اثرات جانبی آن همچون ذوب یخچال های طبیعی، طوفان های شدیدتر یا خشك سالی های متناوب تر است.
بگفته متخصصان، كشاورزی یكی از فعالیت های اقتصادی كشور است كه در سالیان متمادی، دگرگونی های عمیقی در ساختار آن پدید آمده است و پدیده تغییر اقلیم می تواند به شكلی ویژه آنرا تحت تأثیر قرار دهد. بخش كشاورزی ناچار است جهت حفظ پایداری نظام كشاورزی و تأمین نیازهای غذایی رو به افزایش كشور از یك سو عملكرد محصولات زراعی را در واحد سطح افزایش دهد. این مساله خصوصاً در ایران كه از شرایط سخت اكولوژیكی نظیر كمبود منابع آب، محدودیت اراضی مناسب جهت توسعه كشاورزی و همین طور رشد سریع جمعیت و ضعف تكنولوژیكی مواجه می باشد بسیار حائز اهمیت می باشد.
در این رابطه، پژوهشگری از مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی كشاورزی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج كشاورزی كرج، مبادرت به انجام مطالعه ای كرده است كه در آن مسائل و راهكارهای تسكین تغییر اقلیم از نقطه نظر مدیریت تولید در كشاورزی مورد بررسی قرار گرفته اند.
بنا بر نتایج به دست آمده از این مطالعه، «سازگاری» با تغییر اقلیم و «تسكین» آن، دو رویكرد اساسی در مواجهه با پدیده تغییر اقلیم هستند. این دو رویكرد و راهكارهای مرتبط باید در تلفیق با یكدیگر و با جامع نگری های لازم مورد استفاده قرار گیرند.
بگفته نادر حیدری، دانشیار پژوهشی مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی كشاورزی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج كشاورزی كرج بعنوان مجری این پژوهش: «بر اساس منابع علمی، سهم بخش كشاورزی در تولید گازهای گلخانه ای حدود ۱۴ درصد است و فعالیت های مناسب و پیشگیرانه برای تسكین تغییر اقلیم در حوزه كشاورزی و تأمین غذا شامل كاهش انتشار گازهای دی اكسیدكربن، متان، اكسید نیتروژن و ترسیب كربن در خاك هستند».
برمبنای یافته های این تحقیق، درباب تسكین تغییر اقلیم و همین طور اقتصاد سبز و محیط زیست، در قوانین و اسناد بالادستی نظیر برنامه های پنجم و ششم توسعه كشور، توجه نسبتاً مطلوبی شده است. اما میزان تحقق برنامه ها و ارزیابی عملكرد در این زمینه ها نیاز به بررسی و تحقیق بیشتری دارد.
حیدری اعتقاد دارد: «بر اساس نتایج، راهكارهای تسكین تغییر اقلیم در رابطه با بخش كشاورزی فاریاب را می توان در هفت گروه عوامل و مؤلفه های زیر شناسایی و بررسی كرد: ۱- كاربری اراضی، ۲-پو شش گیاهی و شیوه تهیه زمین، ۳- سیاست ها و راهكارهای مدیریت آب، ۴- توسعه آبیاری و اراضی فاریاب، ۵- بازگشت بقایای گیاهی به خاك و مسائل كشاورزی حفاظتی، ۶- زهكشی اراضی و ۷- بحث های اقتصاد سبز».
این محقق كه نتایج پژوهش خودرا در نشریه علمی «آب و توسعه پایدار» منتشر نموده است، درباب نتایج حاصله می گوید: «كشاورزی از بزرگ ترین بخش های اقتصاد در جهان است و در كشور ایران باز شاید بتوان گفت پس از اقتصاد نفتی، سهم عمده ای را تشكیل می دهد. بر همین مبنا در بحث تغییر اقلیم كه می تواند بر كشاورزی تأثیرگذار بوده و خود نیز، متأثر از كشاورزی باشد، می توان با استفاده از روش های ذكرشده در این پژوهش تا حدودی تأثیرات مربوطه را مدیریت كرد و حتی در بعضی موارد، موجب اشتغال زایی شد».
نتایج این تحقیق در نشریه علمی «آب و توسعه پایدار» كه با همكاری گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد و شركت آب و فاضلاب مشهد منتشر می شود، به چاپ رسیده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب