گزارش گل اركیده به نقل از مهر؛
وعده روحانی برای انتقال آب عمان، حرفی از انتقال آب خزر زده نشد
گل اركیده: كارشناسان می گویند خسارت های انتقال آب خزر بسیار بزرگ است. آیا حذف نام این طرح از سخنان روحانی به معنای پذیرش واقعیت است یا روحانی انگیزه هایی بزرگ تر از سمنانی بودن دارد؟
خبرگزاری مهر، گروه جامعه- مسعود بُربُر: حسن روحانی، رئیس جمهوری كه دولتش را با شعار «دولت محیط زیست» معرفی می كرد در مراسم تقدیم لایحه بودجه به مجلس بخشی از سخنان خودرا به محیط زیست و مشخصاً به طرح های انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان اختصاص داد اما رئیس جمهور سمنانی این دفعه از انتقال آب خزر به سمنان نامی نبرد.ابعاد خسارت ها و هزینه های طرحی در این اندازه آن قدر هست كه پیگیری اجرای آن حتماً انگیزه های بزرگی را پشت سر دارد. حالا باید دید حذف نام این طرح از سخنان روحانی به معنای پذیرش این واقعیت است یا انگیزه هایی بزرگ تر از سمنانی بودن رئیس جمهور پشت این طرح پنهان شده استروحانی اظهار داشت: ما تلاش داریم با همكاری بخش خصوصی، آب خلیج فارس و دریای عمان را شیرین نماییم و به داخل كشور انتقال دهیم. درباب آب شیرین كن ها و انتقال آب به بخش مركزی كشور در سال آینده اقدامات خوبی را مدنظر داریم كه این موارد می تواند مشكل اشتغال و مسائل اجتماعی را تاحدودی حل كند.وی در حالی از انتقال آب خزر به سمنان نام نبرد كه همواره و آخرین بار تنها دو هفته قبل از این سرسختانه از آن دفاع كرده بود.روحانی سپس رای اعتماد هیات دولت به عزیزالله شهبازی، انوشیروان محسنی بندپی و علیرضا آشناگر به ترتیب بعنوان استانداران استان های البرز، تهران و سمنان، به مشكل كم آبی در استان های حاشیه كویر همچون سمنان اشاره نمود و اظهار داشته بود: مشكل آب در این استانها باید حل شود. این مسأله ای ملی است و همه باید به آن دقت نماییم. آب فراوانی در جنوب و شمال داریم كه متأسفانه در این زمینه سرمایه گذاری اندكی شده است.رئیس جمهور با اشاره به اینكه ایران تقریباً در یك منطقه خشك قرار گرفته است، اظهار كرده بود: ما باید برای مردم به فكر آب باشیم؛ ایران هیچ مشكل آب ندارد بلكه مشكل تلاش و برنامه ریزی دارد؛ در جنوب و شمال آب داریم؛ چطور تمام كشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس از این آب استفاده می نمایند و ما استفاده نمی كنیم؛ همه چشم ما به آسمان بوده كه باران ببارد. خداوند منابع بزرگ آب را در كنار ما قرار داده و باید از آنها استفاده نمائیم.روحانی با اشاره به اینكه در شمال باید همانند دیگر همسایگان از دریای خزر استفاده نمائیم، اظهار داشته بود: درحالی كه دیگران در حال بهره گیری از آب دریای خزر هستند اما ما معطل مانده ایم و تماشا می نماییم. كشورهای همسایه در دریای خزر این همه آلودگی درست می كنند به گونه ای كه در ساحل خزر در مازندران، گیلان و گلستان لایه نفتی روی آب بسته شده است و ما استفاده مشروع مان از این دریا را به بهانه های بسیار جزیی كه نادرست و ناصحیح است، انجام نمی دهیم.وی تاكید كرده بود: باید سرمایه دار جذب نماییم و آب ها را شیرین نماییم و در عمق كشور و در جاهایی كه نیازمند است، بیاوریم و ان شاء الله با مذاكره ای كه با محیط زیست كردیم راه وجود دارد كه هم از آب جنوب و شمال استفاده نمائیم.آیا حذف نام انتقال آب دریای خزر به سمنان كه رئیس جمهور سمنانی همواره پیگیر و مدافع آن بود در سخنان تازه او معنای خاصی دارد؟ دلایل مخالفان این طرح چیست؟۴۰ نماینده مخالف انتقال آب دریای خزر هستندنماینده مردم بابل باز طرح انتقال آب دریای خزر را سبب نتایج مخرب زیست محیطی دانست و خواهان توقف مطالعات آن شد.علی نجفی درگفتگو با خبرنگار مهر ضمن مخالفت با اجرای طرح انتقال آب دریای خزر خواهان موضع گیری شفاف و مخالف وزارت نیرو و سازمان محیط زیست درباره طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان شد و اضافه كرد: اجرای این طرح نتایج مخرب زیست محیطی و غیره دارد.ما میلیاردها پول خرج می نماییم تا كیفیت زندگی مردم را بدتر نماییم و این كار بسیار نابخردانه ای است؛ یعنی پول خرج می نماییم تا مردم زیادی را بكشیم و كیفیت زندگی را پائین بیاوریم؛ اگر اسم این كار حماقت نیست پس حماقت چیست؟وی با اظهار اینكه خیلی از كارشناسان و فعالان زیست محیطی و اجتماعی و استادان دانشگاه و متخصص با طرح انتقال آب دریای خزر مخالفت كرده اند عنوان كرد: بنا بر این این طرح در برنامه ششم توسعه از دستور كار حذف گردیده است.نماینده مردم بابل خواهان موضع گیری شفاف وزارت نیرو درباره طرح انتقال آب دریای خزر و مخالفت با این طرح شد و گفت: باید هرگونه بررسی، مطالعات و پیگیری در زمینه این طرح متوقف شود.نماینده مردم بهشهر، نكا و گلوگاه باز با اشاره به اینكه اجازه نمی دهیم انتقال آب خزر به سمنان از دستور لایحه ۹۷ بیرون رود اظهار داشت: ۴۰ نماینده مخالفت با انتقال آب خزر را امضا كردند.علی محمد شاعری تاكید كرد: مگر خزر چقدر ظرفیت دارد؟ مخالفت انتقال آب خزر به سمنان توسط ۴۰ نماینده شمال كشور امضاء شد و مازندران به آب خزر نیازمند است و اجازه نمی دهیم این آب منتقل شود.«نه» كارشناسان به انتقال آب از خزرطرح انتقال آب دریای خزر به كویر مركزی و اتصال آن به خلیج فارس و دریای عمان حدود ۲۵ سال پیش مطرح اما خیلی زود به فراموشی سپرده شد؛ در دولت دهم یكبار دیگر این طرح در مقیاس كوچك تر (انتقال آب خزر به استان سمنان) در دستور كار قرار گرفت.در دولت دهم قرار بود در فاز نخست، آب دریای خزر را از راه ساری به سمنان رسانده و آن جا به مناطق مركزی ببرند و در فازهای بعدی طرح را به خلیج گرگان گسترش داده و از آن جا آب خزر به استان های خراسان (شمالی، جنوبی و رضوی) منتقل شود.هرچند دولت دهم پیمانكار این پروژه را هم انتخاب نموده بود و رئیس جمهور وقت به همراه برخی از وزرای كابینه با آوردن بیل مكانیكی و بولدوزر در ساحل خزر، اجرای این طرح را كلید زدند اما مخالفت كارشناسان سبب شد این طرح در حد چند متر بیل انداختن در نقطه ای از خزر متوقف بماند.اگر به هر دلیلی لوله انتقال آب شور لطمه ببیند و این حجم بزرگ آب شور در كوهستان های حاصلخیز و جنگل های هیركانی ما رها شود، فاجعه ای به مراتب بزرگتر از انفجار اتمی رخ خواهد دادیكی از اعضای هیئت علمی دانشگاه منابع طبیعی و علوم كشاورزی گرگان در این باره تاكید می كند كه انتقال آب خزر از هیچ جنبه ای توجیه علمی و كارشناسی ندارد.عبدالرسول سلمان ماهینی به خبرنگار مهر می گوید: به سوژه انتقال آب از دریای خزر از هر جنبه ای نگاه نماییم پاسخ منفی است و به نظر می آید بیشتر جنبه های اقتصادی برای گروه های خاص كه نمی دانیم چه كسانی هستند مد نظر است و سوژه انتقال اصلا جنبه محیط زیستی و عقلانی ندارد.این استاد دانشگاه اشاره كرد: در مورد استفاده از آب دریا توجیه می آورند كه كشورهای عربی سالانه میزان قابل توجهی از آب دریا را برداشت و تصفیه می كنند چرا ما این كار را نكنیم؛ باید ببینیم كشورهای عربی این آب را در شرب، صنعت و یا كشاورزی مصرف می كنند و برای پسماندهای حاصل از آن چه برنامه ای دارند و اساساً این كه آنها از كدام آب ها استفاده می نمایند آب های آزاد یا تقریباً بسته ای همچون دریای خزر نكته مهمی است.وی افزود: در مورد دریای خزر سوژه پیچیده میشود چراكه این دریا تنها متعلق به ایران نیست و پنج كشور در آن سهم دارند و قرارداد همه جانبه ای وجود دارد كه هیچ كشوری نمی تواند مقدار بزرگی از حجم آب دریا را برداشت و برای كشور خودش استفاده نماید.ماهینی تاكید كرد: با برداشت ایران سایر كشورها هم می توانند مدعی استفاده از آب خزر باشند و در مدت كوتاهی شاهد خواهیم بود دریای خزر هم به سرنوشت دریاچه ارومیه مبتلا و خشك شود.این استاد دانشگاه افزود: مسئله بزرگ تر كه باید مدنظر قرار داد این است كه سمنان یك منطقه خشك و نیمه خشك است و در چنین مناطقی اصولاً نباید كشاورزی عمده داشته باشیم چراكه آب به هر میزان هم كه شیرین شود املاح دارد كه بر اثر تبخیر آب، این املاح موجب شور شدن خاك ها و گسترش پدیده بیابان زایی میگردد.وی متذكر شد: این طرح شاید در كوتاه مدت عده ای را خوشحال كند و آبادانی به همراه بیاورد اما در طولانی مدت مسلماً به ضرر محیط زیست كشور است.فاجعه ای بزرگتر از انفجار اتمیعضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع باز در این باره به خبرنگار مهر می گوید: ما بیشتر از دیگر كشورها در این حوزه لطمه پذیر هستیم، از ظرفیت گرمایی ویژه دریای كاسپین استفاده می نماییم و رویشگاه هیركانی، حیات خودرا مرهون این ظرفیت گرمای ویژه است. اگر فعالیت یك سویه ای انجام دهیم، آب را برداریم و پسماند شورش را برگردانیم؛ یا حتی اگر آب را ببریم و در سمنان شیرین نماییم، روی بوم سازگان دریای كاسپین اثر خواهد داشت و با این كار، به دیگر كشورها كه رویه مشابه را در پیش بگیرند، چراغ سبز نشان می دهیم تا بدون توجه به اثرات فرامنطقه ای، فعالیت های مخرب خودرا پیش ببرند.محمد درویش اشاره كرد: در طرح های توسعه در روسیه چندین طرح سدسازی و انتقال آب روی رودخانه ولگا در نظر گرفته شده است؛ آبی كه ولگا به دریای خزر می ریزد، بیشتر از سه برابر كل آب قابل استحصال كشور ماست و ۹۰ درصد حیات دریاچه وابسته به آن است؛ بالقطع روسیه از اجرای طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان حمایت هم می كند تا بَعد برای اجرای طرح های خود مشكلی نداشته باشد.وی اضافه كرد: سفیر تركیه در پاسخ به اعتراض ما به سدسازی های این كشور در طرح موسوم به (گاپ) اظهار داشت كه «شما چگونه این اعتراض را دارید، وقتی كه خودتان این همه طرح های انتقال آب روی كارون را دارید، این همه سدسازی كرده اید و این همه طرح های مخرب دیگر را اجرا كرده اید؟» ما هیچ پاسخی نداشتیم به سبب بی اخلاقی كه خودمان مرتكب شده ایم، گرفتار بزرگترین بحران قرن هستیم.نیروی برقی كه این كار نیاز دارد ۳۵۰ مگاوات است كه معادل یك سوم برق نیروگاه اتمی بوشهر خواهد بود. هزینه های خسارت محیط زیستی كه به كشور وارد میگردد اساسا محاسبه نشده و باید پرسید چطور چنین طرح عظیم ملی بدون برآورد این خسارت ها در دستور كار قرار گرفته است؟درویش اظهار داشت: در زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد، طرح مشابهی برای سمنان شروع شد و آقای روحانی هم كه از همان استان است، این طرح را پیگیری می كند. سؤال اینجاست كه آمایش سرزمین، كجای این فرآیند را دارد؟ آیا باید چشم به راه آمدن رئیس جمهوری مثلاً از كهگیلویه و بویراحمد باشیم تا مشكلات آن استان حل شود؟عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع اشاره كرد: بیشتر از ۳۵ درصد مدیران ما از اصفهان می آیند، آیا وجود این رانت كمكی به وضع زیست بوم اصفهان كرده است؟ دیگر مدیران ما با انجام این طرح ها، چه وضعیتی را برای استان خود فراهم نموده اند؟وی اضافه كرد: چندین رئیس بانك مركزی و وزیر موجب شدند صنعت آب بَری مثل فولاد مباركه را در اصفهان مستقر نماییم و فعالیت های هسته ای را كه هفت برابر آب برترین صنعت یعنی فولاد به آب نیاز دارد، به قلب كویر در نطنز برده ایم.عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع اشاره كرد: سمنان از بین ۳۱ استان تا امروز كمترین لطمه محیط زیستی را دیده است؛ می تواند قطب گردشگری طبیعی، تاریخی و فرهنگی ما باشد. مردم سمنان از آرام ترین و متعادل ترین مردم ما هستند، اما همه اینها را می خواهیم از سمنان بگیریم. ما امروز نه نگران مردم مازندران، بلكه به فكر منافع مردم خود سمنان هستیم.وی تصریح كرد: چرا به جای ۱۰ میلیارد تومان هزینه كردن برای انتقال آب، كار ساده تر را انجام نمی دهیم و جلوی هدر رفت آب موجود را نمی گیریم؟درویش آگهی داد: اگر آب شور در مبدأ شیرین شود، فاجعه به بار می آورد چونكه ما همین الان هم ۹۰ درصد ماهی خاویاری خودرا از دست داده ایم؛ میزان آلودگی آب دریای كاسپین ۴۰ برابر حد مجاز است و هیچ ظرفیتی برای آلایندگی بیشتر نداریم. حال سؤال اینجاست اگر هم آب را شور منتقل نماییم و آنرا در سمنان شیرین نماییم چه اتفاقی می افتد؟ اگر در اثر زلزله یا بر اثر فرآیندهای شیمیایی و یا هر دلیل دیگری لوله لطمه ببیند و این حجم بزرگ آب شور در كوهستان های حاصلخیز و جنگل های هیركانی ما رها شود، فاجعه ای به مراتب بزرگتر از انفجار اتمی رخ خواهد داد.عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع درانتها اشاره كرد: ما میلیاردها پول خرج می نماییم تا كیفیت زندگی مردم را بدتر نماییم و این كار بسیار نابخردانه ای است؛ یعنی پول خرج می نماییم تا مردم زیادی را بكشیم و كیفیت زندگی را پائین بیاوریم؛ اگر اسم این كار حماقت نیست پس حماقت چیست؟خسارت ها محاسبه نشده استیك دانشیار پژوهكشده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی هم درباره این طرح به خبرنگار مهر اظهار داشت: هزینه خسارت های بزرگ محیط زیستی كه طرح انتقال آب خزر به كشور وارد میكند انجام نشده، باید این هزینه ها محاسبه شود و بعد ببینیم اصلا فایده ای برای ما دارد یا خیر.نغمه مبرقعی تاكید كرد: در این طرح مقرر است هر ثانیه ۱۴ هزار لیتر آب از دریای خزر برداشته شود. ۷ هزار لیتر آن شیرین سازی شود و به سمنان بیاید و ۷ هزار لیتر باقی كه بسیار بسیار شورتر شده است به دریای خزر كه دریای بسته است و تبادل آبی كمی دارد برگردد.مبرقعی اضافه كرد: اساسا این طرح منجر به شور شدن بیشتر آب دریای خزر میگردد و زیستمندان دریا را گرفتار مشكل می كند.وی اظهار داشت: نكته دوم مسیر انتقال است كه از میان جنگل های هیركانی عبور می كند. مسیری نزدیك به ۲۰۰ كیلومتر كه مقرر است آب را از ارتفاع منفی ۲۱ تا بالاتر از دو هزار متر با چندین ایستگاه پمپاژ جابجا كند. نیروی برقی كه این كار نیاز دارد ۳۵۰ مگاوات است كه معادل یك سوم برق نیروگاه اتمی بوشهر خواهد بود.دانشیار پژوهشكده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی افزود: مقرر است برای شیرین كردن آب از آب شیرین كن های اسمزی استفاده گردد كه مدام باید فیلترهای آنرا عوض كرد و بدین سبب پسماند بسیار زیادی تولید می كند.وی با طرح این پرسش كه این همه اثرات چه آورده ای برای ما دارد، اظهار داشت: این مقدار آب از راه افزایش راندمان آبیاری قابل دسترس است. با تغییر سیستم آبیاری یك میلیون هكتار زمین كشاورزی از غرقابی به تحت فشار می توان همین میزان آب را تامین كرد. با سه هزار میلیارد تومان هزینه مالی می توان این كار را انجام داد. اگر امكان پذیر است كه این آب را از محل تغییر الگوی كشت و آبیاری فراهم نماییم و اگر واقعا هدف این طرح تامین آب آشامیدنی است پس چرا باید این همه هزینه و اثرات اضافی را متقبل شویم؟مبرقعی اشاره كرد: آیا واقعا محاسبه شده جنگلی كه خراب می شود، اكوسیستمی كه تغییر می كند و تنوع زیستی كه لطمه می بیند چه میزان هزینه احداث می كند؟ آیا واقعا هزینه های خسارت محیط زیستی كه به كشور وارد میگردد انجام شده، اساسا انجام نشده و باید پرسید چطور چنین طرح عظیم ملی بدون برآورد این خسارت ها در دستور كار قرار گرفته است؟به نظر می رسد ابعاد خسارت ها و هزینه های طرحی در این اندازه آن قدر هست كه پیگیری اجرای آن حتماً انگیزه های بزرگی را پشت سر دارد. حالا باید دید حذف نام این طرح از سخنان روحانی به معنای پذیرش این واقعیت است یا انگیزه هایی بزرگ تر از سمنانی بودن رئیس جمهور پشت این طرح پنهان شده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب