حافظان زمین در انتظار قانون
گل اركیده: اهواز - مدیركل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به نبود حمایت های قانونی از محیط بان ها در نیم قرن اخیر، تسریع در تصویب «لایحه پشتیبانی از محیط بانان» را خواهان شد.
بیش از یك سال از طرح «لایحه پشتیبانی از محیط بانان» در مجلس شورای اسلامی می گذرد، این لایحه اما همچنان در پیچ و خم كمیسیون ها مانده است. لایحه ای كه به باور برخی كارشناسان، حلال همه مشكلات محیط بان ها نیست، اما در شرایط فعلی شاید، تنها روزنه امید «حافظان زمین» است.
روز ولادت امام رضا (ع) ضامن آهو، (سوم مرداد امسال) روز ملی محیط بان نامگذاری شده است.
هم اكنون یك میلیون هكتار از مساحت خوزستان بعنوان مناطق چهارگانه (مناطق حفاظت شده، پناهگاه های حیات وحش، پارك های ملی و آثار طبیعی ملی) تحت مدیریت اداره كل حفاظت محیط زیست خوزستان است. كمبود محیط بان برای نگهداری از این عرصه ها و مشكلات آنها در حفاظت چندین سال است كه طرح می شود، اما این چالش ها هنوز به قوت خود باقیست. به مناسبت روز محیط بان با مدیركل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت وگو كرده ایم.
مدیركل حفاظت محیط زیست خوزستان در همین رابطه با اشاره به اینكه «لایحه پشتیبانی از محیط بانان» هنوز در صحن علنی مجلس طرح نشده، خواهان تسریع در تصویب این لایحه در مجلس شورای اسلامی شد.
احمدرضا لاهیجان زاده اظهار داشت: تدوین این لایحه در دولت بیش از دو سال طول كشید و الان هم زمان زیادی را برای بررسی در مجلس و طرح و تصویب در كمیسیون ها طی كرده، این در حالیست كه محیط بان ها با مشكلات بسیاری ناشی از خلاءهای قانونی دست و پنجه نرم می كنند.
وی افزود: پیش بینی های قانونی لازم برای نیروهای نظامی و انتظامی و نیروهایی با وظایف مشابه، انجام شده و این افراد بابت نتایج قضایی و اجتماعی شغلی و صدمات ناشی از آن نگرانی ندارند، در حالیكه این مسائل هنوز برای محیط بان ها كه وظیفه كاملا مشابهی با این نیروها دارند، حل نشده و لایحه حفاظت از محیط بانان كه قرار بود بخشی از این مشكلات قانونی را حل كند هم هنوز قانونی نشده است.
لاهیجان زاده با اشاره به سابقه بیش از 50 ساله یگان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: در این مدت هیچ گونه قوانین حمایت كننده برای محیط بان ها تدوین یا تصویب نشده است.
وی افزود: 120 نفر از محیط بانان كشور در درگیری مستقیم و یا تعقیب و گریز متخلفان به شهادت رسیده اند و بیش از 300 نفر هم مصدوم و مجروح شده اند، با این وجود و با وجودی كه همه این محیط بان ها در حین ماموریت و پشتیبانی از انفال و با گلوله متخلفان به شهادت رسیده اند، در سال های گذشته هیچكدام از آنها بعنوان شهید و یا جانباز به رسمیت شناخته نمی شدند و از مزایای این عناوین استفاده نكرده اند، البته این مساله اخیرا حل شده است.
لاهیجان زاده با انتقاد از روند رسیدگی به پرونده های محیط بان ها، خاطرنشان كرد: مبحث دیگری كه گریبان محیط بان ها را گرفته این است كه در جریان درگیری، در صورت صدمه رسیدن به متخلفان، دادگاه ها رای به پرداخت دیه می دهند و این محیط بان است كه باید هزینه دیه را متحمل شود چونكه پرداخت دیه در قانون بودجه كشور و بودجه سازمان محیط زیست پیش بینی و تعریف نشده است.
وی اضافه كرد: از جانب دیگر محیط بان ها در صورت صدمه دیدگی در ماموریت ها ناچار به پرداخت هزینه های درمان خود هم هستند چونكه از بیمه های تكمیلی بهره مند نیستند.
به گفته وی، محیط بان ها به علت مشكلات معیشتی و درآمد كم، توان پرداخت سهم بیمه تكمیلی را ندارند و ادارات محیط زیست هم بودجه ای برای بیمه كردن محیط بان ها ندارند، این مساله سبب می گردد كه محیط بان ها از بیمه تكمیلی محروم باشند و در زمان مصدومیت با مشكلات عدیده مواجه شوند.
این مقام مسئول تصریح كرد: مشكلاتی همچون افزایش حقوق، پوشش بیمارستانی و حمایت قانونی در لایحه پشتیبانی از محیط بان ها پیش بینی شده اما به علت تاخیر در تصویب آن محیط بان ها از این مزایا بی نصیب هستند.
*جانبازان محیط زیست
مدیركل حفاظت محیط زیست خوزستان همینطور خصوصیت های تنوع اقلیمی خوزستان را خاطرنشان كرد و اظهار داشت: به جرات می توان گفت خوزستان تنها استانی در كشور است كه انواع اكوسیستم ها را در خود جای داده است، این استان با پوشش جنگلی وسیع، رتبه سوم جنگل های زاگرس را دارد.
وی اضافه كرد: جلگه و دشت خوزستان با پنج رودخانه بزرگ به طول 2 هزار و 500 كیلومتر، اكوسیستم خاص خویش را بوجود آورده، دریاچه های سدها صدها كیلومترمربع وسعت دارد و در راه رودخانه ها هم بیشه زارهای بزرگ همچون دز و كرخه و جنگل های حدفاصل شوشتر و گتوند وجود دارد.
لاهیجان زاده افزود: در پایاب رودخانه ها، تالاب های بزرگ و با اهمیتی همچون شادگان با وسعت 530 هزار هكتار و هورالعظیم با 127 هزار هكتار هستند.
وی با اشاره به اینكه مصب رودخانه ها با دریا زیستگاه و محل زادآوری انواع پرندگان و آبزیان است افزود: حاشیه و ساحل خلیج فارس به 230 كیلومتر است كه با احتساب خوریات به بیش از 700 كیلومتر می رسد.
این مقام مسئول تصریح كرد: این تنوع بالا، حفاظت از اكوسیستم را بسیار دشوار كرده و علاوه بر اینكه نیروهای زیادی را درگیر كرده، میزان مصدومیت و صدمه را در میان محیط بان ها بالا می برد.
وی بیان كرد: سال گذشته یكی از محیط بان های امیدیه با اسلحه كلاشنیكوف یك متخلف به شدت مجروح شد و تا مرز شهادت رفت؛ چند ماه پیش سه محیط بان دیگر در گشت رودخانه دز (میانرود) با گلوله صیادان غیرمجاز زخمی شدند، در سال های قبل هم یك مامور در اهواز (زرگان) با گلوله های ساچمه ای به شدت مصدوم گردید و دیگری در آبادان (تالاب شادگان) هدف تیر شكارچی غیرمجاز قرار گرفت.
لاهیجان زاده اظهار داشت: اینها فقط كسانی بودند كه در تیراندازی ها مصدوم شده اند و موارد دیگری هم وجود دارد همچون حادثه تعقیب شكارچی غیرمجاز در منطقه حفاظت شده دیمه رامهرمز كه منجر به مصدومیت متخلف از ناحیه پا شد و محیط بان مجبور شد هزینه 12 میلیون تومانی درمان را شخصا بپردازد و در صورت قطعی شدن رای دادگاه ناچار خواهد بود حدود 50 میلیون تومان دیه شخص متخلف را هم متحمل شود، این در حالیست كه اسناد تخلف وی محرز بوده است، محیط بان دیگری هم داریم كه حدود 10 سال است در یك عملیات تعقیب و گریز شكارچیان غیرمجاز قطع نخاع شده اما بعنوان جانباز شناخته نشده است.
*كمبود 110 محیط بان
لاهیجان زاده همینطور با اشاره به اینكه خوزستان كمبود بیش از 110 محیط بان دارد، اظهار داشت: بر مبنای چارت سازمانی فعالیت 245 محیط بان در استان تعریف شده است اما اكنون حدود 90 محیط بان رسمی و 40 محیط بان قراردادی داریم.
وی خاطرنشان كرد: از 703 ردیف پستی در اداره كل محیط زیست خوزستان، 460 ردیف آن خالی است، در حالیكه استان خوزستان با بحران های مختلف زیست محیطی اعم از ریزگرد، شكستگی خطوط لوله نفت، آتش سوزی جنگل، سیلاب و انواع آلودگی ها روبه روست و بنابراین باید فراتر از شرایط عادی نیرو و تجهیزات داشته باشد.
لاهیجان زاده اضافه كرد: بر مبنای استاندارد، هر محیطبان باید یك تا سه هزار هكتار عرصه را پوشش دهد، كه بر مبنای وسعت یك میلیون هكتاری عرصه های تالابی و حفاظت شده استان، هم اكنون هر محیط بان حدود هشت هزار هكتار را پوشش می دهد.
وی اظهار نمود: با وجود كمبود شدید نیرو، محیط بان ها در خیلی از مناطق كه تحت پوشش محیط زیست نیستند همچون جنگل ها، سواحل مجبور به حفاظت و گشت زنی می شوند به صورت مثال در مناطقی مانند ماهشهر، رامشیر و هندیجان و جزایر خلیج فارس، محیط بان ها در فصل شكار غیرمجاز پرندگان (كوخه گذاری) مجبور به گشت زنی و مراقبت هستند.
لاهیجان زاده در ادامه با اشاره به مشكلات معیشتی محیط بان ها اظهار داشت: با اینكه در دو سه سال قبل مبالغی به حقوق محیط بان ها اضافه شده اما این میزان هنوز هم تناسبی با سختی كار آنها ندارد، چونكه محیط بان ها روزهای متوالی را در محیط طبیعی (جنگل، بیابان و...) و در شرایط گرمای بالای 50 درجه و سرما و خطراتی چون مارگزیدگی و عقرب گزیدگی سپری می كنند.
وی اضافه كرد: شیفت های كاری محیط بان ها بسیار طولانی است و عملا بار زندگی بر روی دوش همسران آنهاست اما هیچ امكاناتی برای جبران عدم حضور آنها در خانواده وجود ندارد.
لاهیجان زاده به كمبود تجهیزات محیط بانی هم اشاره نمود و تصریح كرد: اگر ماموران، تجهیزات مدرن همچون دوربین های دید در شب و یا پهپاد در اختیار داشتند، بخش زیادی از كنترل و دیده بانی مناطق حفاظت شده صعب العبور قابل انجام بود.
به گفته وی، اكنون 80 نفر از محیط بانان خوزستانی جلیقه ضد گلوله دارند، اما باید همه آنها مجهز شوند.
*نگهبانان انفال
مدیركل حفاظت محیط زیست خوزستان، محیط بان ها را حافظان انفال عنوان نمود و اظهار داشت: عرصه های طبیعی همانند كوه ها و جنگل ها جزو انفال هستند كه مالك شخصی ندارد و مالك آنها دولت می باشد، از نظر شرعی هم انفال تحت اختیار پیامبر (ص) و ائمه اطهار هستند، ازاین رو می توان اظهار داشت كه نیروهای محیط زیست و منابع طبیعی حفاظت از انفال را بر عهده دارند.
وی وسعت عرصه های طبیعی و انفال را حدود 85 درصد مساحت كشور دانست و تصریح كرد: انفال و عرصه های طبیعی در واقع ثروت های ملی هر كشور به شمار می آیند، كه قابل قیمت گذاری و ارزشگذاری نیستند.
لاهیجان زاده اضافه كرد: از این عرصه های طبیعی و ثروت ملی، 16 میلیون هكتار از بخش های باارزش تر، تحت عنوان مناطق چهارگانه تحت حفاظت سازمان محیط زیست قرار دارند، این در حالیست كه برای انجام این وظیفه ابزار و امكانات لازم به این سازمان داده نشده است و هم اكنون ماموران محیط زیست تنها با عشق و صداقت و از جان گذشتگی خود توانسته اند بخشی از این خلاءها را جبران و از عرصه ها نگهبانی كنند، با اینكه این تلاش ها كافی نبوده و عرصه های طبیعی در دهه های گذشته صدمه های جبران ناپذیری متحمل شده اند.
وی تصریح كرد: از قانون گذار انتظار داریم حداقل های الزامات نگهبانی از این عرصه ها كه در قانون پیش بینی شده است، یعنی تكمیل پست های بلاتصدی و چارت سازمانی را در این زمینه اجرا نماید.
لاهیجان زاده اضافه كرد: هر چه برای حفاظت و بهره برداری از این ثروت ملی لازم است تامین گردد تا این سرمایه برای نسل های آینده باقی بماند چونكه خسارتی كه نابودی این منابع عظیم به مملكت وارد می نماید هزاران برابر بودجه حفاظت و نگهداری آن است و در بسیاری مواقع جبران ناپذیر است.
/6002/9754
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب