خشك شد سال امیدم ابر بارانی كجاست...
خشك ترین سال تاریخ آبی كشور، بارندگی ها سایه بی آبی را سبك نكرد
گل اركیده: برف و باران این روزها سراسر كشور را درمی نوردد اما بر مبنای آمارهای رسمی هنوز هم در خشك ترین سال تاریخ آب كشور از زمانی كه آمار آن در دسترس بوده به سر می بریم.
خبرگزاری مهر، گروه جامعه- مسعود بُربُر: درختان و باغ ها از بین رفتند، كشاورزان خسارت دیدند، بسیاری در جاده ماندند و حتی برق برخی شهرها برای چندین ساعت قطع شد اما بارندگی روزهای اخیر با همه مشكلاتی كه در نقاط مختلف كشور تولید كرد، مایه دلگرمی همگان بود. گویی سایه سیاه خشكسالی كنار رفته اما وقتی پای اعداد به میان می رسد باز هم تصویر ترسناكی از سال ۱۳۹۷ پیش رویمان شكل می گیرد. پس از همه بارندگی ها هنوز ۴۰ درصد نسبت به میانگین بلند مدت خشكسالی داریم و در بعضی نقاط كشور نشست زمین به ۱۴۰ برابر حد بحرانی رسیده است. با این همه در شهرها یك سوم آب و بیرون از شهرها تقریباً همه آب را هدر می دهیم، همچون درمانده ای كه در شبی سرد و تاریك آخرین تخته ها و الوارهای سرپناهش را یكی یكی در آتش می اندازد تا زنده بماند؛ و البته در تاریكی شب نمی بیند كه چه ابرهای شوم سیاهی هنوز در راهند.
با همه بارندگی های اخیر در خشك ترین سال به سر می بریم
اكنون با خشك ترین سال تاریخ آبی كشور رقابت می نماییم و لب به لب با شرایط مشابه آن پیش می رویم، اما اگر افزایش دما را به این وضعیت بارش اضافه نماییم در واقع وضعیت ما بدتر است.
رئیس مركز ملی خشكسالی درباره وضعیت آبی كشور پس از بارندگی های اخیر به خبرنگار مهر می گوید: خدا را شكر كه بارندگی های اخیر وضع ما را خیلی بهتر كرد. در سال آبی كنونی نسبت به بلند مدت ۴۸ درصد كاهش بارش داشتیم ولی حالا پس از بارندگی اخیر به حدود ۴۰ درصد كاهش بارش نسبت به دراز مدت رسیده ایم. ولی ۴۰ درصد مگر عدد كمی است؟
صادق ضیائیان اعلام می كند: تا آخر فروردین امسال بارش كل كشور در سال آبی كنونی كه از مهرماه شروع شده ۱۱۲ میلیمتر بوده است كه نسبت به دراز مدت حدود ۴۲ درصد كاهش و نسبت به سال قبل حدود ۴۰ درصد كاهش داشته ایم.
وی تصریح می كند: ما اكنون با خشك ترین سال تاریخ آبی كشور رقابت می نماییم و لب به لب با شرایط مشابه آن پیش می رویم، اما اگر افزایش دما را به این وضعیت بارش اضافه نماییم در واقع وضعیت ما بدتر است و شاخص های خشكسالی هم وضعیت بدتری را نشان داده است. در واقع با این میزان بارش اخیر تازه در حال نزدیك شدن به خشك ترین سال آبی كشور هستیم.
رئیس مركز ملی خشكسالی توضیح می دهد: از وقتی كه آمار داریم تا الان سال آبی ۸۶-۸۷ بدترین سال بوده كه میزان بارش حدود ۱۳۸ میلی متر را در این سال داشتیم اما فكر می نماییم كه امسال به احتمال زیاد یا مثل آن سال خواهیم شد یا شرایط خیلی بدتر از آن سال را خواهیم داشت. اما غیر از اینكه این بارش ها كم شده افزایش دما هم داشتیم كه آن هم خیلی مخرب بوده است. ازاین رو امسال برای این كه بتوانیم از این شرایط در بیاییم، باید معجزه ای رخ بدهد.
ایرانگردی خشكسالی، از كویر تا كوه
خشكسالی موجود هیچ یك از نقاط كشور را بی نصیب نگذاشته است. معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار كرمان در گفتگو با خبرنگار مهر گفته است: با وجود بارندگی های اخیر حدود ۳۰ درصد حجم سدهای این استان خالی است.
مصطفی آیت اللهی موسوی تاكید كرده: میزان بارندگی ها در سال زراعی جاری در استان كرمان ۳۰.۷ میلی متر گزارش شده كه در مقایسه با سال قبل ۷۶.۲ درصد كاهش داشته است.
محمدمهدی جوادیان زاده، مدیرعامل شركت آب منطقه ای یزد هم گفته: پیش از خشكسالی ها، میزان بارش در یزد سالانه ۹۰ میلی متر بوده كه در سال های اخیر این میزان به ۸۰ میلی متر و در سال بارشی كنونی به ۴۰ میلی متر رسیده است.
در سه ماه اول سال آبی استان چهارمحال و بختیاری دچار كاهش ۹۳ درصدی بارش بوده به نحوی كه ۶۵ درصد این استان دچار خشكسالی شدید و ۲۰ درصد استان دچار خشكسالی متوسط است.
استان اصفهان هم در كم بارشی به ركورد تاریخی خود رسیده است. رئیس اداره هواشناسی گلپایگان به خبرنگار مهر گفته: در سال زراعی جاری میزان بارندگی در شهرستان گلپایگان به مقدار ۵۸.۲ رسیده است در حالیكه مقدار مشابه در سال قبل ۲۹۴.۷ میلی متر بوده است یعنی مقدار بارش طی سال زراعی جاری در شهرستان گلپایگان به میزان ۲۳۷.۹ میلی متر نسبت به سال ۹۶ كاهش داشته است كه بر حسب درصد میزان بارش به مقدار ۱۹.۵ درصد بوده و كاهش حدود ۸۰ درصدی را نشان داده است.
مهدی حسینی با عنایت به كاهش بارش ها در پاییز سال گذشته، روستاهای استان اصفهان را نسبت به بلندمدت دوره مشابه خود در غرب، شمال غرب، جنوب و مركز استان بین ۶۰ تا ۸۵ درصد اعلام نموده و اخطار داده: خروجی مدلهای هواشناسی مبین شرایط وقوع بارش های كمتر از نرمال در سطح استان اصفهان طی بهار ۹۷ است. تا آخر سال زراعی جاری كاهش چشمگیر بارش نسبت به بلندمدت و شرایط خشكسالی حاكم را شاهد خواهیم بود.
وی تصریح كرده است: از ۲۰ مهر تا ۲۰ اسفند سال قبل بر مبنای سال آبی زراعی، استان اصفهان با ۵۷ درصد كاهش روبرو بوده است. در كل كشور هم با بارش كم سابقه منفی ۳۶.۷ میلی متر مواجه هستیم كه در بلندمدت این میزان در استان اصفهان با ۴۸.۷ میلی متر كاهش مواجه می باشد.
اما كاهش بارش به مناطق خشك و كویری محدود نمی گردد. میزان بارش در ایستگاه كوهرنگ كه برای استان بعنوان ایستگاه شاخص در تأمین آب زاینده رود، مبنا به حساب می آید تا ۲۷ اسفند ۹۶ به میزان ۴۲۵ میلی متر است كه ۶۰ درصد از میانگین بلندمدت كمتر بوده است. بدین سان حتی مناطق كوهستانی چهارمحال و بختیاری كه زمانی یكی از پرآب ترین استان های كشور بوده اكنون خود با ركوردهای بی سابقه خشكسالی دست و پنجه نرم می كند. آمار رسمی می گوید در سه ماه اول سال آبی این استان دچار كاهش ۹۳ درصدی بارش بوده به نحوی كه ۶۵ درصد این استان دچار خشكسالی شدید و ۲۰ درصد استان دچار خشكسالی متوسط است.
اینك آمد خشكسالی آشكار
در ایتالیا و اسپانیا وقتی ۳.۷ میلی متر در سال نشست زمین صورت گرفت كمیته ای به ریاست نخست وزیر شكل گرفت كه جلوی این روند را از همین حالا بگیرند اما در ایران این رقم به ۵۴ سانتی متر یعنی ۱۴۰ برابر شرایط بحرانی رسیده است
رئیس سازمان هواشناسی هم با بیان اینكه یك سال بسیار خشك را پیش رو داریم گفته: طی سی سال قبل در سال زراعی ۸۶-۸۷ یك خشكسالی شدید داشتیم با كم بارشی حدود ۴۱ درصد و امسال هم اكنون ۴۴ درصد كم بارشی داریم كه با عنایت به پیش بینی ها ممكن است در انتها سال زراعی جاری ركورد سال ۸۶ شكسته شود.
داوود پرهیزكار تاكید كرده است: در ۱۱ سال قبل هیچ سال پربارشی در تاریخ هواشناسی كشور نداشتیم یعنی یا بارش ها در حد نرمال بوده و یا زیر نرمال و امسال دومین خشكسالی شدید را پیش رو داریم.
ركورد كره زمین را شكستیم
عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع كشور هم در گفتگو با خبرنگار مهر می گوید: بحران آب در كشور ما بحرانی خیلی جدی است كه ابعاد جدی این ماجرا این طور كه باید هنوز به درستی تدوین نشده و در رفتار مسئولین و مردم تغییر فاحشی را متناسب با وقوع بحران نمی بینیم.
محمد درویش تصریح می كند: بدترین رخداد در بحران آب، نشست زمین است. وقتی سرزمینی دچار نشست زمین شد یعنی به حد اعلای بدهكاری اكولوژیكی رسیده است. در گزارش سال ۲۰۱۰ سازمان زمین شناسی ایران متوجه شدیم كه در جنوب تهران در دشت شهریار میزان نشست به ۳۶ سانتی متر در سال رسیده و ۴ سانتی متر ركود كره زمین را شكستیم.
وی تصریح می كند: اگر ۴ میلی متر در سال زمین نشست كند شرایط بحرانی باید اعلام گردد. در گزارش سال ۲۰۱۵ سازمان زمین شناسی دریافتیم كه ركورد خودمان در نشست زمین را هم شكسته ایم و در یك فاصله ای بین دشت فسا و جهرم میزان نشست زمین به ۵۴ سانتی متر در سال افزایش پیدا كرده است. در ایتالیا و اسپانیا وقتی ۳.۷ میلی متر در سال نشست زمین صورت گرفت كمیته ای به ریاست نخست وزیر شكل گرفت كه جلوی این روند را از همین حالا بگیرند اما در ایران این رقم به ۵۴ سانتی متر یعنی ۱۴۰ برابر شرایط بحرانی رسیده است، اما آیا هیچ نماینده مجلسی آمده وزیر جهاد كشاورزی را به این دلیل یعنی به خاطر نشست زمین به استیضاح بكشد؟
درویش تاكید می كند: ۹۰ درصد آب كشور ما برای كشاورزی مصرف می گردد اما ۳۰ درصد محصولی كه با این هزینه های گزاف تولید می نماییم به دست مصرف كننده نمی رسد. آبی كه برای تولید این ۳۰ درصد استفاده می نماییم ۲۶.۷ میلیارد متر مكعب است یعنی ۴۹.۷ میلیارد متر مكعب كل حجم مخازن سدهای ماست آن وقت ما ۲۶.۷ دهم میلیارد متر مكعبش را عملا هدر می دهیم. در حوزه آب شرب در تهران كه الگوی ما در كشور است یك سوم آب را در لوله كشی هایمان هدر می دهیم.
آن گونه كه آمار معاونت توسعه روستایی ریاست جمهوری نشان داده است ۳۴ هزار روستا از دهه ۱۳۳۰ تابحال تخلیه شده اند. زمانی جمعیت شهرنشین كشور كمتر از ۳۰ درصد بود اما وابستگی معیشت روستاییان به كشاورزی و خشك شدن منابع آبی، منجر به مهاجرت بزرگ روستاییان به شهر شد به گونه ای كه اكنون نسبت جمعیتی معكوس شده و كمتر از ۳۰ درصد جمعیت كشور در روستا زندگی می كنند. با این همه هنوز در شهرها و حتی در تهران برای صدور آخر كار هر واحد آپارتمانی نصب كنتور برق مستقل الزامی است ولی الزامی نیست كه هر واحد كنتور آب جداگانه داشته باشد. آیا هیچ كس، از آنچه با خشكسالی شدید پیش روی كشور است تصور درستی دارد؟ دست كم كنتورهای آب این چنین نمی گویند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب