۱۷ نکته درباره بیابان زایی و شیوه های کنترل آن
گل ارکیده: بیابان زایی یکی از پدیده هایی است که بیش از پیش با آن مواجهیم. در این شرایط عرصه هایی که قابلیت تولید داشت، شور و غلیایی و یک منطقه کشاورزی حاصلخیز به یک منطقه غیرقابل زراعت تبدیل گشته و یا تغییر کاربری یافته است این در حالیست که می توانست جلوه ای از خاصیت های طبیعت را داشته باشد.
به گزارش گل ارکیده به نقل از ایسنا، خشکسالی و تغییرات اقلیمی تاثیرات بسیار مخربی بر محیط زیست می گذارند که یکی از این صدمه ها افزایش کانون های گرد و غبار و بیابان زایی است. به قول وحید جعفریان - مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی - بیابان زایی نتیجه مدیریت نادرست است چونکه عرصه ای با قابلیت های بسیار به علت سوء مدیریت و عوامل انسانی، فاقد جلوه های حیاتی شده و ظاهری شبیه به یک منطقه بیابانی پیدا کرده است. در ادامه به ۱۷ نکته درباره بیابان زایی و راه های کنترل آن اشاره خواهیم کرد:
* این روزها در حال گذراندن سخت ترین خشکسالی جهانی هستیم.
* یکی از نتایج خشکسالی افزایش گرد و غبار است که نه تنها در محدوده کشور ما بلکه یک ماهیت منطقه ای دارد و چالش ها و مشکلاتی را بوجود می آورد که می تواند چندین کشور را در برگیرد و راهکارهای مواجهه با گرد و غبار هم حتما نیازمند مشارکت موثر چند کشور و مشارکت های منطقه ای است.
* با عنایت به ماهیت پیچیده و چند وجهی خشکسالی نیاز است که برنامه ها و سیاست های تعریف شده توسط بخش های مختلف با هم سویی، هماهنگی و هم افزایی به شکلی ترتیب داده شوند که ما با مشارکت و کمک هم بتوانیم از فراز خشکسالی عبور نماییم.
* خشکسالی می تواند باعث تشدید بیابان زایی شود و مخاطرات گوناگونی را بعنوان نتایج ناشی از بیابان زایی به دنبال داشته باشد.
* بیابان زایی اشاره بر مبحث سوء مدیریت دارد. چون که عرصه ای با قابلیت های بسیار به علت سوء مدیریت و عوامل انسانی، فاقد جلوه های حیاتی شده و ظاهری شبیه به یک منطقه بیابانی پیدا کرده است.
* در نتیجه عدم مدیریت حاصلخیزی خاک کاسته شده و پوشش گیاهی افزایش پیدا کرده است. عرصه هایی که قابلیت تولید داشت، شور و غلیایی شده و یک منطقه کشاورزی حاصلخیز به یک منطقه غیرقابل زراعت تبدیل گشته و یا تغییر کاربری یافته است در صورتیکه می توانست جلوه ای از خصوصیت های طبیعت را داشته باشد اما با تغییر کاربری عملا مناطق مسکونی و... تحصیل شده است.
* جنگل زدایی، تخریب مراتع، تبدیل عرصه های جنگلها به سایر کاربری ها و تغییر کاربری ها مصداقی از بیابان زایی است.
* مساله بیابان زایی به حدی برای جامعه جهانی حیاتی می باشد که یکی از کنوانسیون های جهانی که در ارتباط با سرزمین تدوین شد، کنوانسیون مقابله با بیابان زایی بود علاوه بر آن کنوانسیون تغییرات اقلیمی و تنوع زیستی اقدامات گسترده ای برای تغییر افکار عمومی، ارتقای آگاهی ها، تسهیل تبادلات دانش و به اشتراک گذاشتن تجارب موفق بین کشورهای مختلف انجام می دهند.
* کنوانسیون مقابله با بیابان زایی که کشور ما یکی از اعضای آن است، یکی از مهم ترین معاهده هایی است که کشور ما از ابتدا در آن نقش آفرین بوده و از سال ۱۳۷۵ که با تصویب مجلس شورای اسلامی ایران هم به عضویت این کنوانسیون درآمد و فعالیتهای گسترده ای در زمینه مقابله با بیابان زایی انجام داده است.
* ساختار ملی کارگروه ملی مقابله با بیابان زایی بعد از الحاق ایران به کنوانسیون مربوطه شکل گرفته است.
* کارگروه بیابان زایی باآنکه در دوره هایی چندان فعال نبوده اما با تلاش دولت سیزدهم پس از یک دوره نسبتا طولانی در دیماه سال ۱۴۰۰ این کارگروه به صورت فعال باردیگر شروع به فعالیت کرد و ساختارهایی در حوزه بخش های علمی، تحقیقاتی و دانش بنیان و همچنین بخش هایی در حوزه سازمان های مردم نهاد و تشکل های اجتماع محور را باردیگر بازسازی کرد و برنامه های خوبی را برای سال ۱۴۰۱ در دستور کار خود قرار داد.
* محوریت فعالیت این کارگروه توجه به مباحث کنوانسیون مقابله با بیابان زایی و بهره برداری از ظرفیت های آن در جهت مواجهه با خشکسالی و نتایج آن است.
* کنوانسیون مقابله با بیابان زایی ابزار خوبی را می تواند در دسترس دیپلماسی کشور قرار دهد و از این طریق قادراست در جهت تعریف برنامه های منطقه ای، مدیریت گرد و غبار و ایجاد یک فضای موثر، کارآمد و عملیاتی برای همکاری کشورهای اطراف مورد بهره برداری قرار گیرد.
* از راه تقویت پوشش گیاهی در مناطق بیابانی از تشدید فرسایش بادی جلوگیری و میتوان به کاهش فرسایش بادی کمک می نماییم.
* پوشش گیاهی یک اقدام موثر برای کنترل کانون توفان های ماسه ای و گرد و غبار و راهکاری مناسب برای ایجاد شرایط بهتر در رویارویی با نتایج خشکسالی است ازاین رو جایگزین کردن گونه های درختی و درختچه ای با گونه های بوته ای که نیاز آبی کمتری دارند در دستور کار سازمان منابع طبیعی قرار گرفته است.
* گونه های بومی قابلیت و ظرفیت های خودشان را در رویارویی با خشکسالی های گذشته نشان دادند و بهترین گزینه برای حمایت و تکثیر هستند تا بتوانیم در مناطق بیابانی ازآن ها استفاده نماییم.
* تا کنون همکاری موثری با بخش های تحقیقاتی و دانشگاهی برای بقای گونه های گیاهی گوناگونی که در مناطق مختلف وجود دارد صورت گرفته و در سیاست های اجرایی ما متنوع کردن گونه های گیاهی با تکیه بر گونه های بوته ای و با تکیه بر استفاده از گونه های بومی در دستورکار است.
منبع: گل اركیده
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب